Ar y dudalen hon fe welwch fanylion ar sut i gael gwybodaeth a chefnogaeth os ydych chi'n mynd trwy gyfnod anodd neu'n poeni am sut rydych chi'n teimlo.
Os ydych chi'n mynd trwy gyfnod anodd neu os ydych chi'n poeni am sut rydych chi'n teimlo, rydyn ni'n deall y gall fod yn frawychus ac yn ofidus iawn. Y peth pwysig i'w wybod yw nad ydych chi ar eich pen eich hun, ac mae yna lawer o leoedd y gallwch chi gael gwybodaeth a chefnogaeth dda.
Cyngor
Os ydych chi'n teimlo'n barod, ceisiwch siarad ag oedolyn dibynadwy neu ffrind agos am sut rydych chi'n teimlo. Yn aml iawn gallant eich helpu i ddod o hyd i gefnogaeth. Os ydych chi yn yr ysgol neu'r coleg, yn y mwyafrif o achosion bydd cefnogaeth gyfrinachol ar gael neu help i gael mynediad at wasanaethau cymorth. Gallwch hefyd gael gafael ar wybodaeth, cyngor a chefnogaeth trwy Wasanaeth Gwybodaeth Teuluol eich Awdurdod Lleol.
Mae'r gefnogaeth y gallwch ei chael yn wahanol yn dibynnu ar ble rydych chi'n byw. Fodd bynnag, bydd Gwasanaeth Iechyd Meddwl Plant a'r Glasoed (CAMHS) yn eich sir. CAMHS yw'r enw ar wasanaethau'r GIG sy'n cefnogi plant a phobl ifanc gyda'u lles emosiynol a'u hiechyd meddwl.
Mae gwasanaethau CAMHS y GIG ledled Cymru, gyda thimau lleol yn cynnwys staff cyfeillgar a chefnogol. Bydd y staff hyn yn cynnwys nyrsys, therapyddion, seicolegwyr, seiciatryddion plant a phobl ifanc (meddygon meddygol sy'n arbenigo mewn iechyd meddwl), gweithwyr cymorth a gweithwyr cymdeithasol, yn ogystal â gweithwyr proffesiynol eraill.
Mae CAMHS yn darparu cefnogaeth i lawer o wahanol fathau o gyflyrau neu faterion y gall plant a phobl ifanc eu profi, gan gynnwys iselder ysbryd, problemau gyda bwyd, hunan-niweidio, cam-drin, trais neu ddicter, anhwylder deubegynol, sgitsoffrenia a phryder, ymhlith anawsterau eraill.
Mae'r rhan fwyaf o wasanaethau CAMHS yn gweithio gyda'r teulu cyfan i gefnogi iechyd person ifanc. Gallai hyn olygu gofyn i rieni / gofalwyr / gwarcheidwaid ddod i apwyntiadau asesu a thriniaeth, yn dibynnu ar eich oedran a pha lefel o ymglymiad rydych chi am i'ch rhiant (rhieni) / gofalwr / gofalwyr / gwarcheidwad / gwarcheidwaid ei gael.
Y cam cyntaf tuag at gael help gan CAMHS fel arfer yw y cewch eich cyfeirio am asesiad CAMHS. Gall yr atgyfeiriad hwn ddod gan eich rhieni / gofalwyr, neu eich hun os ydych chi'n ddigon hen (yn dibynnu ar ble rydych chi'n byw). Gall gweithwyr proffesiynol fel athro neu feddyg teulu (bydd y mwyafrif o feddygfeydd teulu yn cynnig apwyntiadau ffôn) atgyfeirio mewn rhai meysydd. Os ydych chi'n cael eich cefnogi gan ofal cymdeithasol, tîm ieuenctid, neu wasanaeth yn eich ysgol, efallai y byddan nhw'n gallu eich cyfeirio chi hefyd.
Dyma ddolenni a gwasanaethau defnyddiol eraill a all helpu:
Sylwir os gwelwch yn dda bod rhai dolenni allanol ddim ar gael yn y Gymraeg.
- Mae Alumina (Selfharm gynt) , yn cynnig cefnogaeth hunan-niweidio ar-lein am ddim i bobl ifanc 14 i 19 oed. Ewch i wefan Alumina.
- Mae Calm Halm yn ap symudol am ddim i helpu pobl ifanc yn eu harddegau i wrthsefyll neu reoli'r ysfa i hunan-niweidio. Ewch i wefan Calm Harm.
- Catch It. Mae'r ap hwn yn eich helpu i reoli pryder ac iselder trwy eich dysgu sut i edrych ar broblemau mewn ffordd wahanol, troi meddyliau negyddol yn rhai cadarnhaol a gwella'ch lles meddyliol. Ewch i'r ap Catch It yn Llyfrgell Apiau'r GIG.
- Mae gan wefan Childline ddigon o wybodaeth a chyngor ar bopeth o fwlio a cham-drin, i'ch ffrindiau a'ch ysgol. Mae yna hefyd becyn ymdopi ar gyfer pryd rydych chi'n teimlo'n isel neu wedi'ch gorlethu. Ewch i wefan Childline.
- Dewis. Gwybodaeth am linellau cymorth cyfrinachol a mynediad at adnoddau ar-lein. Ewch i Dewis Cymru.
- Mae gwefan Harmless yn cynnig cyngor a gwybodaeth ynghylch pobl ifanc a allai hunan-niweidio neu brofi meddyliau o'r fath. Ewch i wefan Harmless.
- Mae Headspace yn cynnig llawer o gyngor ar ymwybyddiaeth ofalgar. Ewch i wefan Headspace.
- Pecyn Cymorth Iechyd Meddwl Person Ifanc Hwb. Yma fe welwch chwe rhestr chwarae i'ch cyfeirio at ystod eang o adnoddau ar-lein i'ch helpu trwy'r broses gloi a thu hwnt. Ym mhob un o'r rhestri chwarae fe welwch wefannau hunangymorth, apiau, llinellau cymorth, a mwy sydd yma i gefnogi eich iechyd meddwl a'ch lles. Ewch i Becyn Cymorth Iechyd Meddwl Person Ifanc Hwb.
- Meic yw'r gwasanaeth llinell gymorth i blant a phobl ifanc hyd at 25 oed yng Nghymru. O ddarganfod beth sy'n digwydd yn eich ardal leol i helpu i ddelio â sefyllfa anodd, bydd Meic yn gwrando hyd yn oed pan na fydd unrhyw un arall. Bydd yn rhoi gwybodaeth, cyngor defnyddiol a'r gefnogaeth sydd ei hangen arnoch i wneud newid. Ewch i wefan Meic.
- Mind. Mae'r elusen yn darparu cyngor, gwybodaeth a chefnogaeth i unrhyw un sydd â mater iechyd meddwl a'r rhai sy'n eu cefnogi. Ewch i wefan Mind.
- Rhwydwaith Hunan Niwed Cenedlaethol. Mae'r Rhwydwaith Hunan Niwed Cenedlaethol yn fforwm i gefnogi unigolion sy'n hunan-niweidio i leihau trallod emosiynol a gwella ansawdd eu bywyd. Ewch i fforwm ar-lein y Rhwydwaith Hunan Niwed Cenedlaethol.
- Mae Papyrus yn elusen sy'n gweithio i atal hunanladdiadau ifanc. Ewch i wefan Papyrus.
- Mae Rethink Mental Illness yn gwella bywydau pobl y mae salwch meddwl yn effeithio'n ddifrifol arnynt trwy rwydwaith o grwpiau a gwasanaethau lleol a gwybodaeth arbenigol. Ewch i wefan Rethink Mental Illness.
- Mae Sane yn elusen sy'n gweithio i wella ansawdd bywyd unrhyw un sy'n cael ei effeithio gan salwch meddwl. Ewch i wefan Sane.
- Stress and Anxiety Companion. Ap sy'n eich helpu i drin straen a phryder wrth fynd. Gan ddefnyddio ymarferion anadlu, ymlacio cerddoriaeth a gemau sydd wedi'u cynllunio i dawelu'ch meddwl, mae'r ap yn eich helpu i newid meddyliau negyddol i'ch helpu chi i ymdopi'n well â helbulon bywyd. Ewch i'r ap Stress and Anxiety Companion yn Llyfrgell Apiau'r GIG.
- The Mix. Mae The Mix yn darparu cefnogaeth hanfodol i rai dan 25 oed ar ystod o faterion gan gynnwys iechyd meddwl, pryder brigiad coronafeirws, bwlio, diodydd a chyffuriau, tai, arian a mwy. Ewch i wefan The Mix.
- Thrive.Mae ap Thrive yn eich helpu i atal a rheoli straen, pryder a chyflyrau cysylltiedig. Gellir defnyddio'r ap sy'n seiliedig ar gêm i ymlacio cyn sefyllfa ingol neu yn fwy rheolaidd i'ch helpu chi i fyw bywyd hapusach, di-straen. Ewch i'r ap Thrive yn Llyfrgell Apiau'r GIG.
- Mae WellMind yn ap iechyd meddwl a lles y GIG am ddim sydd wedi'i gynllunio i helpu gyda straen, pryder ac iselder. Mae'r ap yn cynnwys cyngor, awgrymiadau ac offer i wella'ch iechyd meddwl a hybu'ch lles. Ewch i'r app WellMind ar Google Play.
- Mae gwefan YoungMinds yn cynnig llawer o gyngor ar y coronafeirws ac iechyd meddwl i'r rheini sy'n cael trafferth gyda phryderon, unigedd, newidiadau a cholli rhywun annwyl. Ewch i wefan YoungMinds.