Ymchwiliad Gwaed Heintiedig
Rhagymadrodd
Mae’r Ymchwiliad Gwaed Heintiedig yn Ymchwiliad Cyhoeddus annibynnol a sefydlwyd i archwilio’r amgylchiadau pan roddwyd cynhyrchion gwaed heintiedig i ddynion, menywod a phlant a gafodd driniaeth gan y Gwasanaeth Iechyd Gwladol yn y Deyrnas Unedig rhwng 1970 a 1991.
Mae Bwrdd Iechyd Prifysgol Bae Abertawe yn cydnabod ein bod wedi bod yn rhan o’r broses o ddarparu gofal i’r rhai yr oedd angen gwaed neu gynhyrchion gwaed arnynt yn ystod y cyfnod hwn, a bod rhai o’r cleifion hynny wedi’u heintio wedyn.
Ymddiheurwn yn ddiamod am y boen a'r dioddefaint a achoswyd nid yn unig i'r cleifion, ond hefyd i'w teuluoedd a'u gofalwyr.
Fel Bwrdd Iechyd byddwn yn parhau i gefnogi pobl ag anhwylderau gwaedu a phobl eraill sydd wedi'u heintio drwy drallwysiad mewn unrhyw ffordd y gallwn.
Mae Bae Abertawe wedi ymrwymo'n llwyr i gynorthwyo'r Ymchwiliad i Waed Heintiedig gyda thryloywder llwyr. Mae gan y Bwrdd Iechyd Ddyletswydd Gonestrwydd i gleifion ac mae wedi ymrwymo i fod yn agored ac yn dryloyw. Mae’r Ddyletswydd Gonestrwydd yn ofyniad cyfreithiol i sefydliadau’r GIG yng Nghymru fod yn agored ac yn onest gyda defnyddwyr gwasanaethau. Ewch yma i ddarganfod mwy am y Ddyletswydd Gonestrwydd.
Beth yw'r Ymchwiliad Gwaed Heintiedig?
Mae’r Ymchwiliad Gwaed Heintiedig yn Ymchwiliad Cyhoeddus annibynnol a sefydlwyd i archwilio’r amgylchiadau pan roddwyd cynhyrchion gwaed heintiedig i ddynion, menywod a phlant a gafodd driniaeth gan y Gwasanaeth Iechyd Gwladol yn y Deyrnas Unedig rhwng 1970 a 1991.
Bydd Adroddiad yr Ymchwiliad yn cael ei gyhoeddi yn y Neuadd Ganolog, San Steffan, ar 20 Mai 2024. Ewch yma i ddarganfod mwy am yr ymchwiliad ar wefan Infected Blood Inquiry.
Sut digwyddodd hyn?
Cyn 1991 roedd gan rai rhoddwyr gwaed HIV a/neu Hepatitis C ac arweiniodd hyn at heintio rhai derbynwyr.
Ers 1985 mae’r holl waed a roddir yn y DU wedi’i brofi am HIV fel mater o drefn ac ers mis Medi 1991 mae’r holl waed a roddir yn y DU wedi’i brofi’n rheolaidd am Hepatitis C.
Beth ddylwn i ei wneud os oes gennyf anhwylder gwaedu etifeddol a bod angen cymorth neu gyngor arnaf?
Os hoffech gael cymorth ynghylch unrhyw faterion a godwyd gan yr Ymchwiliad i Waed Heintiedig, cysylltwch â thîm Rhwydwaith Anhwylder Gwaedu Cymru yn y Ganolfan Haemoffilia ym Mwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a’r Fro.
Maent wedi sefydlu llinell ffôn benodol ac e-bost i gefnogi cleifion a'u teuluoedd yr effeithir arnynt ac sydd wedi'u heintio gan gynhyrchion gwaed halogedig ledled Cymru. Bydd y rhain yn gweithredu o Ddydd Llun i Ddydd Gwener rhwng 9yb a 4yh.
E-bost: BDNW.InfectedBloodInquiry.Cav@wales.nhs.uk
Ffôn: 0800 952 0055
Bydd y tîm yn ymateb i'ch galwad ac yn darparu cymaint o help â phosibl wedi'i deilwra i'ch anghenion unigol. Byddwch yn cael eich cyfeirio yn unol â hynny at wasanaethau priodol gan gynnwys cymorth seicolegol, cymorth cymdeithasol a chymorth lles. Byddant hefyd yn gallu eich cyfeirio at gofnodion meddygol.
Fel arall, gallwch gysylltu â Haemoffilia Cymru drwy info@haemoffiliawales.org . Neu fe allech chi ddilyn y ddolen hon i fynd i ffurflen gyswllt conline Haemoffilia Cymru.
Pwy gafodd ei effeithio ac a allwn i gael fy heintio?
Gallwch fod yn dawel eich meddwl bod y risg yn parhau'n isel hyd yn oed os cawsoch drallwysiad gwaed cyn 1991. Fodd bynnag, mae'n bosibl eich bod wedi'ch heintio os:
- Wedi derbyn trallwysiad gwaed neu gynnyrch gwaed cyn Medi 1991
- Wedi cael trawsblaniad organ cyn 1992
Cefais drallwysiad gwaed neu gynnyrch gwaed cyn Medi 1991, neu drawsblaniad organ cyn 1992. A oes angen i mi gymryd unrhyw gamau?
Mae’r risg yn isel os ydych:
- Wedi cael trallwysiad gwaed neu gynhyrchion gwaed cyn Medi 1991
- Wedi cael trawsblaniad organ cyn 1992
Felly tra mae’r risg o fod wedi cael haint yn isel, os oes gennych chi neu anwylyd unrhyw bryderon gallwch gael prawf cyfrinachol am ddim ar gyfer Hepatitis C a HIV gan Iechyd Cyhoeddus Cymru. Dilynwch y ddolen hon i weld prawf Iechyd Cyhoeddus Cymru ar gyfer Hepatitis C a HIV.
Gallwch hefyd gysylltu â'n Tîm Pryderon Bae Abertawe:
Drwy ffonio: 01639 684440. Mae'r llinellau ar agor 8.30yb - 5.00yh, o Ddydd Llun i Ddydd Gwener
Drwy e-bostio: SBU.infectedbloodqueries@wales.nhs.uk
Rwy'n poeni am drallwysiad gwaed a gefais cyn mis Medi 1991. Beth ddylwn i ei wneud?
Mae’r risg o ddal haint yn dilyn trallwysiad gwaed yn isel iawn ond os ydych yn pryderu am eich risg gallwch gael mynediad at brawf cyfrinachol am ddim ar gyfer Hepatitis C a HIV gan Iechyd Cyhoeddus Cymru. Dilynwch y ddolen hon i weld prawf Iechyd Cyhoeddus Cymru ar gyfer Hepatitis C a HIV.
Dilynwch y ddolen hon i gael rhagor o wybodaeth am Hepatitis C ar wefan Iechyd y Cyhoedd.
Ewch yma i wirio eich symptomau ar Wiriwr Symptomau GIG 111 Cymru
Rwy’n ansicr ynghylch amseriad trallwysiad gwaed. Sut gallaf gael gwybod?
Os ydych yn pryderu y gallech fod mewn perygl, nid oes angen i chi gael mynediad i'ch cofnodion er mwyn cadarnhau eich trallwysiad neu fanylion eich trallwysiad. Gallwch ofyn am brawf Hep C o hyd .
Dilynwch y ddolen hon i weld prawf Iechyd Cyhoeddus Cymru ar gyfer Hepatitis C a HIV.
Os ydych am gael mynediad at eich cofnodion meddygol am reswm arall, y manylion cyswllt yw:
E-bost: accesstorecords@wales.nhs.uk
Ffôn: 01639 862010
Neu ysgrifennwch atom yn:
Y Swyddfa Mynediad Pwnc
Adran Cofnodion Iechyd
Ysbyty Castell Nedd Port Talbot
Ffordd Baglan,
Port Talbot
SA12 7BX
01639 862010
Rwyf wedi cael trallwysiad gwaed yn ddiweddar. Ydw i mewn perygl?
Mae'r holl roddion gwaed yn y DU yn cael eu profi'n rheolaidd am ystod o heintiau posibl, gan gynnwys Hepatitis B, C ac E, a HIV. Mae hyn yn golygu bod y tebygolrwydd o ddal haint o drallwysiad gwaed yn isel iawn.
Ers 1985 mae’r holl waed a roddir yn y DU wedi’i brofi am HIV fel mater o drefn ac ers mis Medi 1991 mae’r holl waed a roddir yn y DU wedi’i brofi’n rheolaidd am Hepatitis C.
A yw'n ddiogel derbyn trallwysiad gwaed, cynnyrch gwaed neu organ a roddwyd nawr?
Mae gwaed a chydrannau gwaed yn cael eu rhoi gan wirfoddolwyr iach, di-dâl ac mae’r risg y bydd uned heintiedig yn mynd i mewn i gyflenwad gwaed y DU yn hynod o isel.
Mae rhoddwyr yn llenwi holiadur iechyd bob tro y byddant yn rhoi ac mae rhoddion gwaed yn cael eu profi bob tro ar gyfer ystod o heintiau posibl. Mae hyn yn golygu bod y siawns o drosglwyddo unrhyw haint yn isel iawn.
Ers 1985 mae’r holl waed a roddir yn y DU wedi’i brofi am HIV fel mater o drefn ac ers mis Medi 1991 mae’r holl waed a roddir yn y DU wedi’i brofi’n rheolaidd am Hepatitis C.
Cyn 1992 nid oedd organau a roddwyd yn cael eu sgrinio'n rheolaidd ar gyfer Hepatitis C ac mae risg fach iawn y gallai organ a roddwyd gan rywun â Hepatitis C ledaenu'r haint.
Mae fy hun neu rywun annwyl wedi'i heintio neu wedi'i effeithio. Pa gefnogaeth sydd ar gael?
Rhwydwaith Anhwylder Gwaedu Cymru
Os hoffech gael cymorth ynghylch unrhyw faterion a godwyd gan yr Ymchwiliad i Waed Heintiedig, cysylltwch â thîm Rhwydwaith Anhwylder Gwaedu Cymru yn y Ganolfan Haemoffilia ym Mwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a’r Fro.
Maent wedi sefydlu llinell ffôn benodol ac e-bost i gefnogi cleifion a'u teuluoedd yr effeithir arnynt ac sydd wedi'u heintio gan gynhyrchion gwaed halogedig ledled Cymru.
E-bost: BDNW.InfectedBloodInquiry.Cav@wales.nhs.uk
Ffôn: 0800 952 0055 Llinellau ar agor 9yb-4yh o Ddydd Llun i Ddydd Gwener
Bydd y tîm yn ymateb i'ch galwad ac yn darparu cymaint o help â phosibl wedi'i deilwra i'ch anghenion unigol. Byddwch yn cael eich cyfeirio yn unol â hynny at wasanaethau priodol gan gynnwys cymorth seicolegol, cymorth cymdeithasol a chymorth lles. Byddant hefyd yn gallu eich cyfeirio at gofnodion meddygol.
Ffôn: 0800 952 0055
Fel arall, gallwch gysylltu â Haemoffilia Cymru drwy info@haemoffiliawales.org neu ewch yma i ffurflen gyswllt ar-lein Haemoffilia Cymru.
Ymchwiliad Gwaed Heintiedig - Cymorth padlet i Pobl sydd wedi'u Heintio a'u Heffeithio
Cynllun Cymorth Gwaed Heintiedig Cymru (WIBSS)
Nod Cynllun Cymorth Gwaed Heintiedig Cymru (WIBSS) yw darparu cymorth i bobl sydd wedi’u heintio â Hepatitis C a/neu HIV o ganlyniad i driniaeth y GIG â gwaed yng Nghymru.
Ei nod yw darparu gwasanaeth taliadau ariannol symlach, gwasanaeth cyngor lles a gwasanaeth seicoleg a lles i fuddiolwyr Cymru a’u teuluoedd.
Mae Cymru, Lloegr, Gogledd Iwerddon a'r Alban yn rhedeg eu cynlluniau cofrestredig unigol eu hunain. Yng Nghymru, gall unrhyw un a gafodd drallwysiad heintiedig mewn ysbyty yng Nghymru, waeth beth fo’i breswylfa bresennol, wneud cais i fod ar Gynllun Cymorth Gwaed Heintiedig Cymru.
I gofrestru ar gynllun, bydd gennych chi:
- I gwblhau ffurflen gais sydd ar gael ar wefan WIBSS;
- Bod y cais wedi cael ei gymeradwyo gan weithiwr meddygol proffesiynol;
- Bod wedi dangos tystiolaeth o drallwysiad a ddarparwyd gan y GIG yng Nghymru cyn mis Medi 1991;
- Darparu tystiolaeth o Hepatitis C a/neu haint HIV.
Os credwch y gallech fod yn gymwys i wneud cais am gymorth, cysylltwch â'r tîm ar 02921 500 900 neu e-bostiwch wibss@wales.nhs.uk .
Mae Llywodraeth y DU yn sefydlu Cynllun Iawndal Gwaed Heintiedig sengl i oruchwylio’r holl hawliadau iawndal perthnasol ar gyfer Lloegr, Gogledd Iwerddon, yr Alban a Chymru.
Wrth i’r gwaith o sefydlu’r cynllun sengl fynd rhagddo, bydd Cynllun Cymorth Gwaed Heintiedig Cymru yn parhau i reoli’r gwasanaeth ac mae yno i’ch cefnogi. Dilynwch y ddolen hon i wefan WIBSS am ddiweddariadau pellach.
Ymholiad Gwaed Heintiedig
Mae'r Ymholiad Gwaed Heintiedig hefyd yn ariannu gwasanaeth cymorth cyfrinachol i unrhyw un yr effeithir arnynt gan driniaeth â gwaed neu gynhyrchion gwaed heintiedig. Mae hwn yn cael ei redeg gan dîm o’r Groes Goch Brydeinig sydd wedi bod yn gweithio gyda’r Ymchwiliad ers mis Medi 2018.
Gallwch gysylltu â’r gwasanaeth cymorth cyfrinachol yn uniongyrchol drwy ffonio 0800 458 9473 neu 0203 417 0280 ar yr adegau hyn:
- Dydd Llun rhwng 11yb ac 1yh
- Dydd Mercher rhwng 7yh a 9yh
- Dydd Gwener rhwng 2yh a 4yh
A ddylwn i barhau i roi gwaed?
Mae Gwasanaeth Gwaed Cymru yng Nghymru yn goruchwylio gwasanaethau yng Nghymru ac mae rhoi gwaed yn un o’r rhoddion mwyaf anhunanol y gallwch ei roi i berson arall. Trwy roi gwaed, mae'n bosibl y byddwch yn achub bywydau ac yn helpu cleifion â chyflyrau penodol i wella a byw bywyd normal.
Mae Gwasanaeth Gwaed Cymru wedi datblygu Cwestiynau Cyffredin cynhwysfawr ar eu gwefan i'ch cefnogi os oes gennych unrhyw gwestiynau neu bryderon am faterion mewn perthynas â'r Ymchwiliad Gwaed Heintiedig. Gallwch ddarllen mwy am y broses o roi gwaed, y profion a wneir a thrallwysiad gwaed trwy fynd i'r dudalen hon. Bydd yn cael ei ddiweddaru'n rheolaidd gyda'r wybodaeth a'r gefnogaeth ddiweddaraf.
Dilynwch y ddolen hon i wefan Gwasanaeth Gwaed Cymru i ddarganfod mwy am roi gwaed
Nid yw'r Bwrdd Iechyd yn gyfrifol am gynnwys gwefannau trydydd parti, a allai fod yn Saesneg yn unig.
Rydym yn croesawu gohebiaeth a galwadau ffôn yn y Gymraeg neu'r Saesneg. Atebir gohebiaeth Gymraeg yn y Gymraeg, ac ni fydd hyn yn arwain at oedi.