Neidio i'r prif gynnwy

Nyrs model rôl wedi'i henwebu ar gyfer gwobr ar ôl cerfio llwybr ar gyfer cydweithwyr BAME

YN Y LLUN: Mae nyrs datblygu practis Omobola Akinade wedi cael ei henwebu ar gyfer dwy wobr.

 

Mae nyrs o Fae Abertawe sydd wedi helpu i gerfio llwybr ar gyfer ei chydweithwyr BAME wedi cael ei henwebu am brif wobr.

Mae Omobola Akinade wedi rhoi o’i hamser hamdden – yn aml yn ystod y nos – gan helpu i osod y sylfeini i staff Du, Asiaidd a lleiafrifoedd ethnig eraill (BAME) symud ymlaen.

Mae’r nyrs datblygu ymarfer wedi bod yn fodel rôl ar gyfer staff BAME ar draws y bwrdd iechyd ers cyrraedd yma o Nigeria 18 mlynedd yn ôl.

Mae hi wedi siarad yn erbyn hiliaeth yn y gweithle, wedi helpu swyddi lefel uwch i ddod yn fwy amrywiol ac wedi bod yn ffigwr allweddol i nyrsys tramor sydd wedi gadael cartref i weithio ym Mae Abertawe.

Mae ei heffaith wedi arwain nid yn unig at enwebiadau ar gyfer gwobrau o fewn y bwrdd iechyd, ond hefyd at sefydliad cenedlaethol sy’n dathlu cyflawniadau arweinyddiaeth staff BAME.

Cyrhaeddodd Omobola Abertawe yn 2005, heb ei theulu i ddechrau, ond mae bellach yn galw'r ddinas yn gartref.

Ers symud ymlaen o fod yn nyrs i ddysgu’r garfan fwyaf newydd o nyrsys rhyngwladol, mae hi bellach yn helpu cydweithwyr sydd yn yr un sefyllfa ag y cafodd ei hun pan gamodd ei thro cyntaf yn Abertawe.

Mae  Mae ei hawydd i helpu cydweithwyr i ddatblygu a gwneud cynnydd o fewn y bwrdd iechyd yn cael ei amlygu drwy brosiect gwella ansawdd a greodd i sicrhau bod mwy o gydweithwyr BAME yn gwneud cais am gyfleoedd lefel uwch.

Cymaint yw ei hangerdd, fel rhan o waith y prosiect gwelodd hi’n ymweld yn wirfoddol â chydweithwyr yn ystod shifftiau nos i drafod sut y gallent symud ymlaen yn eu maes.

YN Y LLUN: Tîm nyrsys datblygu practis (o'r chwith) Julie Barnes, Emelda Lunga, Susan Mhlahleli, Omobola, Titilope Babatunde a Karen Williams.

Dywedodd Omobola: “Rwyf am i ni gadw staff sydd ag ansawdd mewn gofal ac a all ein gwella ni fel bwrdd iechyd.

“Mae'n rhywbeth rwy'n angerddol iawn amdano, ac ar ôl cael fy nerbyn ar Raglen Arwain Nyrsys a Bydwragedd Windrush Sefydliad Florence Nightingale, datblygais brosiect gwella ansawdd.

“Roedd yn ymwneud â chynrychiolaeth deg o gydweithwyr BAME mewn safleoedd uchel ym Mae Abertawe. Daeth o'r profiadau a gefais yn y bwrdd iechyd yn 2005.

“Anfonais holiaduron at recriwtwyr a nyrsys i wybod eu barn ar bethau. Roedd y mwyafrif o nyrsys BAME yn anhapus eu bod wedi bod mewn un sefyllfa ers amser maith, ond teimlai rhai ohonynt y dylent fod wedi cael dyrchafiad heb wneud cais oherwydd eu profiad. Teimlai rhai nad oedd pwrpas gwneud cais.

“Roeddwn i eisiau newid eu meddyliau, a doeddwn i ddim eisiau iddyn nhw drosglwyddo eu ffordd o feddwl i bobl oedd yn dod ar eu hôl.

“Fe wnes i hynny am y tro cyntaf yn Singleton a gweld y cynnydd a’r newid ym meddylfryd pobl – roedden nhw’n ymgeisio am swyddi ac yn symud ymlaen.

“Felly fe wnes i ei gyflwyno i Dreforys, ac fe aeth yn gadarnhaol iawn.

“Es i o gwmpas y wardiau, weithiau yng nghanol nos, yn Nhreforys i siarad â staff un-i-un i rannu fy mhrofiad ac i wrando ar eu meddyliau.

“Gan fy mod wedi fy lleoli ym Maglan yn hyfforddi ein nyrsys tramor, byddwn yn mynd adref am ychydig ar ôl fy shifft ac yna'n mynd i Dreforys i siarad â staff y noson honno. Pe bai'n rhaid i mi aros iddyn nhw orffen eu rowndiau meddygol yna byddwn i'n gwneud hynny. Mae mor bwysig â hynny i mi.

“Sefydlais hefyd seminar arweinyddiaeth BAME, a oedd â thua 70 o bobl ynddi, tra bod pobl wedi mewngofnodi o Ysbyty Castell-nedd Port Talbot i’w wylio.

Mae “Roedd fy mhrosiect yn edrych ar linell amser yn cymharu staff BAME â gweddill y gweithlu, ac roedd gwahaniaeth mawr mewn penodiadau lefel uchel ond mae hynny wedi newid ers hynny, ac rwy’n falch iawn ohono.”

Mae ei gwaith wedi’i gydnabod gan Wobrau Iechyd a Gofal Cenedlaethol BAME, gydag Omobola wedi’i enwebu ar gyfer y categori Arweinydd Tosturiol a Chynhwysol.

Yn y llun: Omobola a'i chydweithwyr sy'n nyrsys datblygu ymarfer yn y ganolfan addysg nyrsio ym Maglan, lle maen nhw'n paratoi nyrsys tramor cyn iddyn nhw fynd i weithio yn ysbytai'r bwrdd iechyd.

Enwebodd Sharron Price, Cyfarwyddwr Nyrsio Grŵp Dros Dro Castell-nedd Port Talbot a Grŵp Gwasanaeth Singleton, Omobola ar gyfer y wobr.

Dywedodd: “Fe wnes i ei henwebu am y gwaith y mae hi wedi’i wneud a’r arweinyddiaeth y mae’n ei dangos nid yn unig i’n nyrsys BAME ond i’n proffesiwn yn gyffredinol.

“Mae hi’n fodel rôl ac yn ysbrydoliaeth i’r rhai o’i chwmpas, ac mae’n defnyddio ei llais i annog, cefnogi a datblygu ein nyrsys mwyafrif byd-eang.

“Rydym yn edrych ymlaen at barhau i weld Omobola yn datblygu ac yn arwain. Fel ei chydweithiwr, rydyn ni wrth ein bodd yn gweithio gyda hi ac yn dysgu ganddi.”

Mae Omobola hefyd yn gyfrifol am newid y ffordd y mae hiliaeth yn y gweithle wedi cael ei drin a'i gofnodi.

Ar ôl profi cam-drin hiliol gan glaf yn 2021, cymerodd safiad a daeth yn hyrwyddwr cydraddoldeb yn y gwaith.

Er mwyn gwella'r ffordd yr ymdriniwyd â'r mater, hyfforddwyd staff a rheolwyr ymhellach tra gosodwyd posteri o amgylch wardiau yn atal ymddygiad hiliol.

Mae ei hymdrechion wedi arwain at ragor o gydnabyddiaeth fewnol, ac enwebwyd Omobola yn y categori Rhagoriaeth mewn Cydraddoldeb a Chynhwysiant yng Ngwobrau Byw Ein Gwerthoedd y bwrdd iechyd yn Arena Abertawe ym mis Medi.

Ychwanegodd Omobola: “Rwy’n teimlo mor anrhydedd a diolch i gael fy enwebu ar gyfer y ddwy wobr.

“Mae gwybod bod yr hyn rydw i wedi'i wneud ac yn parhau i'w wneud wedi'i gydnabod yn helpu pobl yn wirioneddol bleserus.

“Cyrhaeddais o Nigeria ar fy mhen fy hun ac roedd yn symudiad brawychus, ond rwyf wrth fy modd yma ac felly hefyd fy nheulu.

“Rwyf wedi gallu symud ymlaen a datblygu fy sgiliau fy hun, a nawr rwy’n cael y cyfle i helpu pobl a oedd yn yr un sefyllfa ag yr oeddwn ynddi.

“Pan gyrhaeddais i, doeddwn i ddim yn teimlo bod gen i unrhyw un a oedd yn edrych fel fi y gallwn i siarad efo.

“Nawr gallaf helpu pobl yn y sefyllfa honno, yn enwedig yn fy rôl yn hyfforddi nyrsys tramor.

“Rwy’n cael staff i gysylltu â mi i siarad am ystod o bynciau, ac mae’n rhywbeth rwyf wrth fy modd yn ei wneud. Hyd nes y byddwch yn y sefyllfa honno, lle rydych wedi symud gwlad a gadael eich teulu ar ôl am gyfnod, ni allwch ddeall yn iawn pa mor anodd y gall fod yn setlo i mewn i wlad newydd, swydd newydd, bywyd newydd.

“Ond rydw i yma i'w helpu mewn unrhyw ffordd y gallaf.”

Rydym yn croesawu gohebiaeth a galwadau ffôn yn y Gymraeg neu'r Saesneg. Atebir gohebiaeth Gymraeg yn y Gymraeg, ac ni fydd hyn yn arwain at oedi.