Neidio i'r prif gynnwy

Ymarfer corff ar gyfer iechyd a lles

Trosolwg

Mae llawer o fanteision i iechyd gan weithgarwch corfforol rheolaidd, gan gynnwys iechyd meddwl a lles. Mae gan bobl sy'n gorfforol weithgar hyd at 50% yn llai o risg o ddatblygu'r prif glefydau cronig fel clefyd coronaidd y galon, strôc, diabetes a rhai canserau a 20-30% yn llai o risg o farwolaeth gynamserol.

Mae'r dudalen hon yn canolbwyntio ar sut y gellir defnyddio ymarfer corff i helpu i drin neu atal ystod eang o gyflyrau iechyd. Mae'n drosolwg o fanteision ymarfer corff, ac mewn rhai achosion, gall y mathau o ymarferion yma fod yn berthnasol yn fwy ymarferol ar ôl i chi gael eich triniaeth a'ch bod yn fwy symudol.

Fodd bynnag, os oes gennych heriau symudedd, efallai y bydd gennych ddiddordeb hefyd yn y dudalen ymarfer corff GIG hon sy'n rhoi cyngor ar ymarferion y gallwch eu gwneud wrth eistedd: Ewch yma am help y GIG a chyngor ar ymarferion y gallwch eu gwneud wrth eistedd

Mae'n rhaid i'ch calon a'ch ysgyfaint weithio'n galetach ar ôl llawdriniaeth i helpu'ch corff i wella. Felly tra byddwch yn aros am eich llawdriniaeth ceisiwch gynyddu eich lefelau gweithgaredd. Ceisiwch wneud unrhyw weithgaredd sy'n gwneud i chi deimlo'n fyr o wynt o leiaf deirgwaith yr wythnos.

Gall nofio fod yn ddefnyddiol i'r rhai sydd â gordewdra neu boen yn y cymalau. Dechreuwch yn araf, arhoswch o fewn eich terfynau a stopiwch a gofynnwch am gyngor meddygol os byddwch yn datblygu problemau newydd gan gynnwys poen yn y frest, pendro neu guriadau calon afreolaidd.

Efallai y bydd eich meddyg teulu yn gallu eich cyfeirio at grwpiau ymarfer corff lleol.

Ymarfer corff ar gyfer adsefydlu

Mae ymarfer corff yn chwarae rhan arwyddocaol wrth helpu pobl i wella ar ôl salwch neu anaf difrifol. Er enghraifft, os ydych wedi cael trawiad ar y galon, mae'n bwysig iawn parhau i fod yn actif i wella cryfder eich calon a lleihau eich risg o gael trawiad arall ar y galon.

Ar ôl salwch neu gyflwr iechyd mawr, fel problem y galon, mae'n bwysig bod ymarfer corff ar gyfer adsefydlu yn cael ei gynllunio'n ofalus a'i seilio ar eich lefelau ffitrwydd a gweithgarwch blaenorol.

Yn y sefyllfa hon, bydd arbenigwr ymarfer corff yn gallu rhoi cymorth a chyngor i chi ar faint o ymarfer corff priodol a'r lefel gywir o ddwysedd.

Lefelau gweithgaredd corfforol a argymhellir

  • Dylai plant dan 5 wneud 180 munud bob dydd.
  • Dylai pobl ifanc (5-18) wneud 60 munud bob dydd.
  • Dylai oedolion (19-64) wneud 150 munud bob wythnos.
  • Dylai oedolion hŷn (65 a hŷn) wneud 150 munud bob wythnos.

Beth bynnag fo'ch oedran, mae tystiolaeth wyddonol gref y gall bod yn gorfforol egnïol eich helpu i fyw bywyd iachach a hapusach fyth.

Mae gan bobl sy'n gwneud gweithgaredd rheolaidd risg is o lawer o afiechydon cronig, megis clefyd y galon, diabetes math 2, strôc a rhai canserau.

Mae ymchwil yn dangos y gall gweithgaredd corfforol hefyd roi hwb i hunan-barch, hwyliau, ansawdd cwsg ac egni, yn ogystal â lleihau eich risg o straen, iselder, dementia a chlefyd Alzheimer.

Buddion iechyd

Dywedwyd pe bai ymarfer corff yn bilsen, byddai'n un o'r cyffuriau mwyaf cost-effeithiol a ddyfeisiwyd erioed! Mae gan bobl sy'n gwneud gweithgaredd corfforol rheolaidd:

  • hyd at 35% yn llai o risg o glefyd coronaidd y galon a strôc
  • hyd at 50% yn llai o risg o ddiabetes math 2
  • hyd at 50% yn llai o risg o ganser y colon
  • hyd at 20% yn llai o risg o ganser y fron
  • risg 30% yn llai o farwolaeth gynnar
  • hyd at 83% yn llai o risg o osteoarthritis
  • hyd at 68% yn llai o risg o dorri asgwrn clun
  • 30% yn llai o risg o gwympo (ymysg oedolion hŷn)
  • hyd at 30% yn llai o risg o iselder
  • hyd at 30% yn llai o risg o ddementia

Beth sy'n cyfrif?

I gadw'n iach neu i wella'ch iechyd, dylai oedolion wneud o leiaf 150 munud (2 awr a 30 munud) o weithgaredd aerobig cymedrol-ddwys bob wythnos.

Mae gweithgaredd aerobig cymedrol-ddwys yn golygu eich bod yn gweithio'n ddigon caled i godi cyfradd curiad eich calon a thorri chwys. Un ffordd o ddweud a ydych chi'n gweithio ar ddwysedd cymedrol yw os ydych chi'n dal i allu siarad ond nad ydych chi'n gallu canu'r geiriau i gân.

Enghreifftiau o weithgareddau aerobig cymedrol yw:

  • cerdded yn gyflym
  • aerobeg dŵr
  • reidio beic ar dir gwastad neu gydag ychydig o fryniau
  • chwarae tennis dyblau
  • gwthio peiriant torri lawnt

Mae'r wybodaeth ar y dudalen hon wedi'i haddasu gan GIG Cymru o gynnwys gwreiddiol a ddarparwyd gan wefan GIG nhs.uk

 

(Nid yw'r Bwrdd Iechyd yn gyfrifol am gynnwys gwefannau trydydd parti, a allai fod yn Saesneg yn unig.)

 

Rydym yn croesawu gohebiaeth a galwadau ffôn yn y Gymraeg neu'r Saesneg. Atebir gohebiaeth Gymraeg yn y Gymraeg, ac ni fydd hyn yn arwain at oedi.