Triniaeth ddeintyddol gymhleth yn cael ei darparu yn nes at y cartref i gleifion

Gall cleifion dderbyn triniaeth ddeintyddol gymhleth yn nes at eu cartrefi fel rhan o wasanaeth sy'n cael ei dreialu ym Mae Abertawe.

Gall pobl sydd angen triniaeth endodontig (camlas y gwraidd) gael y driniaeth mewn practis deintyddol, yn hytrach na mynd i'r ysbyty.

Mae'r gwasanaeth endodontig wedi cyflwyno gwasanaeth deintydd â sgiliau uwch.

Gall y deintydd wneud y triniaethau mewn practis lleol, gan leihau'r angen i gleifion deithio i'r ysbyty.

Y gobaith yw y bydd y rôl yn helpu i symleiddio'r gwasanaeth, tra hefyd yn y pen draw yn lleihau'r rhestr aros i gleifion fel y gallant dderbyn triniaeth yn gynt.

Yn y llun: Dr Richard Amos a Mr Lyndon Meehan.

Mae cleifion yn cael eu cyfeirio at y gwasanaeth gan eu deintydd eu hunain.

Dywedodd Mr Lyndon Meehan, ymgynghorydd mewn deintyddiaeth adferol ac arbenigwr endodontig: “Mae pob claf yn cael ei asesu a’i frysbennu gan ymgynghorydd adferol a thrafodir eu hopsiynau triniaeth.

“Os ydyn nhw’n gymwys, yna gall y cleifion gael eu cyfeirio at y gwasanaeth newydd a chael eu trin gan y deintydd gyda sgiliau uwch yn lle hynny.

“Mae pob claf yn dal i fod o dan ofal tra phwysig adran adferol yr ysbyty ac mae eu triniaeth yn cael ei harwain gan feddygon ymgynghorol ond y gwahaniaeth yw y gallwn eu trin mewn gofal sylfaenol, fel eu bod yn cael eu gweld yn gyflymach.”

Gall rhesymau cyffredin dros atgyfeirio fod oherwydd yr angen i ailadrodd triniaeth flaenorol, hanes o drawma deintyddol, neu fod ag anatomeg camlas y gwreiddiau cymhleth.

Dywedodd James Owens, arweinydd clinigol mewn deintyddiaeth adferol: “Mae’r gwasanaeth newydd yn darparu gofal i gleifion sydd ag anghenion triniaeth camlas y gwraidd cymhleth.

“Mae bron pob triniaeth camlas gwraidd yn cael ei wneud mewn gofal sylfaenol ond weithiau mae cymhlethdodau sy'n amhriodol ar gyfer practis deintyddol cyffredinol.

“Fel arfer, mae’n rhaid i gleifion wedyn fynd i adran adferol ysbyty am eu triniaeth.

“Rydym wedi derbyn cyllid prawf cysyniad ar gyfer deintydd sydd â sgiliau uwch mewn endodonteg i ddarparu hyn o fewn gofal sylfaenol a fydd yn helpu i atal cleifion rhag gorfod mynd i'r ysbyty.

“Mae deintyddion â sgiliau uwch wedi cwblhau hyfforddiant ychwanegol ac mae ganddynt gymwysterau ychwanegol i allu gwneud y math hwn o driniaeth.”

Bydd deintydd â sgiliau uwch wedi cael hyfforddiant ôl-raddedig helaeth ychwanegol a bydd ganddo sgiliau, profiad ac offer ychwanegol mewn endodonteg.

Enillodd Dr Richard Amos, partner ym Mhractis Deintyddol Willows yn Abertawe, radd meistr mewn endodonteg ac mae'n gweithio fel deintydd gyda sgiliau uwch ar gyfer y bwrdd iechyd.

“Rwy’n cyflawni’r rôl honno un diwrnod yr wythnos yng Nghanolfan Adnoddau Port Talbot,” meddai.

“Bydd cleifion yn cael eu hasesu yn y Ganolfan Adnoddau ac yna’n cael eu trin yno neu yn fy mhractis yn Abertawe, yn dibynnu ar eu haddasrwydd.

“Rwyf hefyd wedi gweithio yn yr adran ddeintyddiaeth adferol yn Ysbyty Treforys, lle cafodd cleifion eu hatgyfeirio gan eu deintyddion am driniaeth camlas y gwreiddyn.

“Fel deintydd gyda sgiliau uwch, gallaf reoli achosion mwy cymhleth sydd wedi cael eu cyfeirio at y gwasanaeth.

“Rydym yn cymryd cleifion am eu cwrs triniaeth ac yna’n eu rhyddhau yn ôl i’w practis deintyddol unwaith y bydd wedi’i gwblhau.”

Er bod cleifion yn gallu cael eu gweld yn nes at eu cartrefi, mae hefyd yn rhoi cyfle i ddeintyddion uwchsgilio fel y gallant hwythau hefyd gyflawni'r triniaethau cymhleth.

Y gobaith dros amser yw y bydd y gwasanaeth yn cynnwys mwy o ddeintyddion.

“Y weledigaeth ar gyfer y gwasanaeth yw, dros amser, os bydd y gwasanaeth peilot yn llwyddiannus, y bydd yn datblygu ac yn ehangu o fewn y bwrdd iechyd i gael nifer o ddeintyddion gyda sgiliau uwch,” ychwanegodd James.

“Mae’n gyfle da i ddeintyddion cyffredinol sy’n gweithio ym maes gofal sylfaenol allu uwchsgilio.

“Byddai hefyd yn darparu gwasanaeth mwy cyfleus i gleifion drwy leihau amser teithio ac amser aros.”