Mae'r prif fannau aros cleifion allanol yn Ysbyty Treforys wedi newid bron y tu hwnt i gydnabyddiaeth wrth i'r frwydr yn erbyn COVID-19 barhau.
Ychydig fisoedd yn ôl byddent wedi cael eu llenwi â phobl yn aros am eu hapwyntiadau, i roi gwaed, i gael eu gweld yn y clinig torri esgyrn neu eu trin yn yr ystafell blastr.
Cyfarwyddwr Ysbyty Treforys, Deb Lewis (ar y dde) gydag Alison Gallagher, rheolwr grŵp gwasanaeth gofal brys a gweithrediadau ysbyty yn y brif ardal aros cleifion allanol
Nawr mae yna ddwsinau o welyau, a lle i fwy fyth lle gellir gofalu am y cleifion mewn cyflwr critigol os oes ymchwydd mewn derbyniadau.
Gobeithio na ddaw'r diwrnod hwnnw byth. Ond mae'r gallu yno os oes ei angen.
Mae Ysbyty Treforys eisoes wedi cael newidiadau sylweddol ers i'r achosion ddechrau yn ôl ym mis Mawrth. Mae'r rhain yn cynnwys datblygu Uned Asesu Anadlol a'r Uned Argyfyngau Plant.
Mae'r Adran Achosion Brys wedi'i rhannu'n ddau barth gwahanol, un ar gyfer cleifion ag achos COVID sydd wedi'i gadarnhau neu sydd wedi ei amau, a'r llall yn ardal benodol heb COVID.
Nawr mae ardal gofal critigol wedi'i agor yn yr ardal aros fawr, cynllun agored yn yr adran cleifion allanol.
Yn y cyfamser, mae'r gwaith yn parhau ar ail ardal hunangynhwysol yn yr ail ardal aros wedi'i lleoli ochr yn ochr â'r allfeydd manwerthu, tra bod yr adran fflebotomi wedi symud i fyny'r grisiau.
Esboniodd Deb Lewis, Cyfarwyddwr yr Ysbyty: “Ar ddechrau’r argyfwng pandemig gofynnwyd inni gynyddu ein gallu gofal critigol i’r eithaf y gallem ei wneud yma.
“Yr unig ffordd y gallem wneud hynny oedd archwilio’r mannau agored y gallem eu trosi oherwydd ein bod yn gyfyngedig iawn ar gyfer gofod ar y safle.
“Edrychom ni ar yr ardal aros fawr a meddwl y gellid ei drosi.
“Lluniom gynlluniau gyda chydweithwyr cynllunio cyfalaf a’r penseiri, ac erbyn hyn mae 31 gwely ym mhrif fan agored yr ardal aros.
“Y tu ôl i hynny rydym wedi ail-bwrpasu’r hen glinig torri esgyrn ac ystafell blastr i greu lle o bosibl ar gyfer 12 gwely gofal critigol arall.
“Mae’r holl nwyon meddygol a’r seilwaith clinigol sydd eu hangen i symud i’r ardal honno bellach yn eu lle.”
Y brif ardal aros a (mewnosodiad) sut edrychodd cyn y pandemig
Yn y cyfamser mae'r ardal o flaen yr ardaloedd manwerthu ac yn ymestyn yn ôl i ardal chwarae'r plant wedi ei gau i ffwrdd. Mae gwaith yn mynd yn ei flaen i greu 24 o leoedd gofal critigol arall yn y cyfleuster hunangynhwysol hwn.
Dywedodd Mrs Lewis: “Rydyn ni’n gobeithio na fydd angen i ni fynd i’r gofod hwnnw. Felly rydym wedi llunio cynlluniau ar gyfer sut y gallwn ei ddefnyddio'n wahanol nes bod angen i ni fynd i mewn yno o safbwynt gofal critigol.
“Symudwyd y clinig torri esgyrn a’r ystafell blastr i Ysbyty Castell-nedd Port Talbot dros dro.
“Roedd y galw yn sylweddol is nag y buasem wedi ei brofi fel arfer oherwydd bod llawer o bobl wedi aros gartref fwy nag arfer, felly mae hynny wedi gweithio'n dda.
“Nawr fod pobl allan o gwmpas mwy nag yr oeddent, mae'r galw wedi dechrau cynyddu, felly mae angen i'r gwasanaeth symud yn ôl yma.”
Dyna pam, am nawr o leiaf, na fydd unrhyw welyau'n cael eu rhoi yn yr ail ardal hyn, a fydd yn gartref i'r clinig torri esgyrn a'r ystafell aros, gyda'r clinig plastr y tu allan i hynny oherwydd y bydd angen system awyru wahanol.
Dylai hynny i gyd fod ar waith tua chanol mis Mehefin. Fodd bynnag, ni fydd unrhyw ddefnydd amgen dros dro o'r brif ardal aros nes ei fod wedi'i gadarnhau nad oes angen y gallu gofal critigol cynyddol.
Canmolwyd y contractwyr TRJ gan Alison Gallagher, rheolwr grŵp gwasanaeth gofal brys a gweithrediadau’r ysbyty, gan eu disgrifio fel gweithwyr anhygoel.
“Maen nhw wedi gweithio dros benwythnosau, diwrnodau estynedig, i oriau mân y bore. Maen nhw wedi bod yma 24-7.
“Pan welsom y cyfle yn yr hen glinig torri esgyrn a’i ymestyn o 31 i 43 o welyau fe wnaethant ymateb i hynny a chymerodd y prosiect cyfan dair wythnos ar y mwyaf.
“Gwnaethon fwy na’r ardaloedd gwely yn unig, adeiladwyd isadeiledd cyfan ac maen nhw wedi gweithio’n galed iawn yn ei ddarparu i ni.”
Dywedodd Mrs Lewis, pe bai ail don o dderbyniadau, y byddai'r bwrdd iechyd wedi'i baratoi'n anhygoel o dda.
Yr ardal newydd wedi'i chreu ochr yn ochr â'r unedau manwerthu
Roedd hyn nid yn unig o ran gofal critigol ond hefyd y gallu i symud cleifion i leoliadau eraill, fel yr ysbytai maes, os nad oedd angen iddynt fod mewn ysbyty acíwt ond na allent ddychwelyd adref eto.
“Byddai llwyddiant yn golygu na fydd angen y cyfleusterau hyn arnom, ond byddai wedi bod yn drychinebus pe byddem wedi angen y cyfleusterau yma ond heb eu cael yn barod.
“Os oes angen i ni eu defnyddio, maen nhw yno ac maen nhw ar gael. Os nad oes eu hangen, mae hynny'n newyddion da. ”
Ychwanegodd Mrs Gallagher: “Mae'n sicrwydd i'n system weithredu. Mae gennym yr ehangiad o ofal critigol ar safle Treforys, ond hefyd yr ehangiad capasiti ehangach yn yr ysbytai maes - felly mae'n ymateb parodrwydd ar draws yr holl system. "
Rydym yn croesawu gohebiaeth a galwadau ffôn yn y Gymraeg neu'r Saesneg. Atebir gohebiaeth Gymraeg yn y Gymraeg, ac ni fydd hyn yn arwain at oedi.