Pan fydd rhieni'n colli eu babi, mae'r fydwraig profedigaeth arbenigol Christie-Ann yno i'w cefnogi

Mae genedigaeth plentyn yn achlysur arbennig a llawen. Ond nid ar gyfer pob teulu. A phan mae llawenydd yn troi’n dorcalon, mae bydwraig profedigaeth arbenigol Bae Abertawe, Christie-Ann Lang, yno iddyn nhw.

Mae Christie-Ann yn cefnogi unrhyw un sydd wedi cael colled beichiogrwydd, o 16 wythnos ymlaen. “Mae pob achos yn wahanol,” meddai.

“Efallai mai rhieni sydd wedi gorfod penderfynu terfynu eu beichiogrwydd oherwydd bod anomaleddau ffetws difrifol.

“Neu rhieni sydd wedi cael camesgoriad hwyr, sydd wedi cael marw-enedigaeth, neu sydd wedi mynd ymlaen i gael marwolaeth newyddenedigol ar ôl genedigaeth.

“Nid yw pawb yn cael mynd â'u babi adref. Mae’n rhaid i rai teuluoedd wneud penderfyniadau anodd iawn mewn perthynas â’u beichiogrwydd a dyfodol eu babi, a all fod yn wirioneddol anodd.

“Mae mor bwysig eu bod nhw’n cael gofal o’r amser maen nhw’n darganfod efallai na fydd eu beichiogrwydd yn dod i ben yn y ffordd y bydden nhw’n dymuno, i esgor, trwy enedigaeth, a chefnogi eu hatgofion wedyn.”

Mae'r teimlad hwnnw'n arbennig o ingol yn ystod Wythnos Genedlaethol Ymwybyddiaeth Colli Babanod, sy'n rhedeg o heddiw, Dydd Llun 9fed Hydref , tan Ddydd Sul, 15fed Hydref.

Fel sy'n digwydd bob blwyddyn, mae'n cael ei hyrwyddo ym Mae Abertawe, gan Christie-Ann a llawer o'r rhieni y mae hi wedi'u cefnogi.

Cymhwysodd Christie-Ann fel nyrs o Brifysgol Abertawe yn 2008 a gweithiodd ar ward lawfeddygol yn Ysbyty Treforys. Y flwyddyn ganlynol dechreuodd ar y diploma ôl-raddedig bydwreigiaeth 18 mis.

Yn ystod ei chyfnod fel bydwraig dan hyfforddiant bu hefyd yn gweithio fel nyrs ar ward gynaecoleg, yn cefnogi menywod a oedd wedi colli beichiogrwydd a chymhlethdodau ffrwythlondeb.

“Yn ystod y cyfnod hwn y datblygais i angerdd brwd am ofal a chymorth nyrsio rhagorol i deuluoedd a oedd yn profi colli babi,” cofiodd.

“Yn ystod diwedd fy hyfforddiant bydwreigiaeth fel myfyriwr roeddwn yn gofalu am deulu yr oedd ei fabi wedi marw 39 wythnos i mewn i’r beichiogrwydd.

“Gweithiais ochr yn ochr â fy mentor i ofalu am y teulu a chynorthwyo gyda genedigaeth eu mab.

“Cafodd y ffordd yr oedd y fydwraig yn gofalu am y teulu, gyda charedigrwydd, tosturi, empathi a phroffesiynoldeb, effaith ar fy ngyrfa a’r llwybr a gymerais.

“Rydych chi'n un o'r ychydig iawn o bobl a fydd yn cwrdd â'r babi hwnnw'n gorfforol. Nid ydynt yn mynd i fynd â'u babi adref. Bydd yna deulu a ffrindiau nad ydyn nhw'n mynd i gwrdd â'r babi hwnnw.

“Felly i mi mae’n fraint enfawr, gofalu am deulu mewn profedigaeth.”

Ar ôl cymhwyso fel bydwraig, bu Christie-Ann yn gweithio yn Ysbyty Tywysoges Cymru, Pen-y-bont ar Ogwr. Yn fuan iawn daeth yn fydwraig profedigaeth gyswllt ar y ward esgor, gan weithio'n agos gyda'r bydwragedd profedigaeth arbenigol a'i hanogodd i ddatblygu ei gwybodaeth a'i sgiliau.

Mynychodd y grŵp cymorth a redodd y bydwragedd profedigaeth yn rheolaidd ar gyfer rhieni a chofrestrodd ar gwrs sgiliau cwnsela, gan symud ymlaen i dystysgrif sgiliau cwnsela ôl-raddedig yn 2021.

Erbyn hynny roedd hi’n gweithio fel bydwraig profedigaeth arbenigol Bae Abertawe, wedi’i lleoli yn Ysbyty Singleton, ar ôl ymgeisio’n llwyddiannus am y rôl bedair blynedd ynghynt.

“Mae’r staff i gyd wedi bod yn anhygoel. Mae'r cynnydd yr ydym wedi'i wneud yn y gwasanaeth a ddarparwn wedi bod yn anhygoel, ac mae'r adborth gan rieni wedi bod yn anhygoel.

“Yn amlwg fe all gymryd doll yn emosiynol. Mae fy nghydweithwyr yn hollol wych yn fy nghefnogi. Maent yn sylweddoli y gall fod yn straen emosiynol.

“Ond rydych chi'n adeiladu gwytnwch ac rydych chi'n cael boddhad swydd o weld rhieni'n datblygu o'r amser rydych chi'n cwrdd â nhw.

“O’r eiliadau amrwd hynny o alar, y dinistr hwnnw, y sioc honno, ac yna gweithio gyda nhw i’w helpu i fyw gyda’u galar. Ni fydd byth yn eu gadael, ond maent yn tyfu o gwmpas eu galar ac yn dysgu byw gyda'r golled honno."

Mae rhai rhieni'n mynd ymlaen i'r beichiogrwydd nesaf, ac mae Christie-Ann yn eu cefnogi hefyd gan eu bod yn aml yn ddealladwy yn bryderus.

Mae'n gweithredu fel cyswllt rhyngddynt, y fydwraig gymunedol, yr ymgynghorydd ac eraill. Roedd y parhad hwnnw, meddai, yn bwysig.

Ac mae hi wedi bondio â rhieni mewn ffordd arall, trwy Grŵp Cymorth Colli Babanod Bae Abertawe.

Cafodd ei ffurfio ar ôl i bedair mam o ardal Abertawe gysylltu â Christie-Ann a oedd wedi colli babanod. Aethant i grŵp cymorth cymheiriaid ym Mhen-y-bont ar Ogwr ac roeddent yn awyddus i sefydlu un yn lleol.

Ers hynny, mae wedi mynd o nerth i nerth, gyda grŵp caeedig ar Facebook â mwy na 240 o aelodau gweithredol.

Cynhelir cyfarfodydd grŵp ym Mhafiliwn Llandarsi ar Ddydd Llun olaf y mis o 7yp-8.30yp. Mae croeso i unrhyw un sydd wedi cael ei effeithio gan golli babi yn ystod beichiogrwydd neu yn fuan ar ôl genedigaeth.

Ar y dde: Mae'r grŵp cymorth hefyd wedi codi arian i brynu offer, fel cot cwtsh fel y gall rhieni sydd wedi colli babi greu atgofion gwerthfawr. Gweler y ddolen isod i ddarganfod mwy

“Mae'n gyfle i deuluoedd, rhieni, neiniau a theidiau, unrhyw un sydd wedi'i effeithio gan golli beichiogrwydd neu golli babi, fynychu am gefnogaeth cyfoedion,” meddai Christie-Ann.

“Rwy’n hwyluso’r grŵp, ond mae’n ymwneud â chymorth cymheiriaid. Mae hynny'n bwysig iawn oherwydd, fel y dywedodd un rhiant, rydym yn rhan o gymuned nad oes neb wir eisiau bod yn rhan ohoni. Ond rydyn ni ynddo, ac rydyn ni ynddo gyda'n gilydd.

“Mae cyfeillgarwch gydol oes wedi’i wneud yno. Ac mae'n hyfryd gweld teuluoedd yn cefnogi ei gilydd, a'r rhai sydd wedi mynd ymlaen i gael babanod eraill ac sydd ymhellach i lawr y llinell yn eu taith.

“Mae hynny’n rhoi gobaith i rieni sydd wedi cael profedigaeth yn ddiweddar. Mae’n ostyngedig iawn bod yn rhan o’r grŵp.”

I nodi Wythnos Ymwybyddiaeth Colli Babanod, mae Christie-Ann, ynghyd ag aelodau'r grŵp, yn cymryd rhan yn y Ras Rhuban 5k ar Draeth Aberafan ddydd Sul 15fed Hydref, gan ddechrau am 10yb.

Mae hyn er mwyn codi arian ar gyfer SANDS, yr elusen genedlaethol ar gyfer colli babanod, ac mae croeso i unrhyw un sydd am ymuno â nhw yn y digwyddiad – naill ai i gymryd rhan neu i roi cymorth – ddod iddo.

Drwy gydol yr wythnos, bydd Christie-Ann hefyd yn defnyddio cyfryngau cymdeithasol i dynnu sylw at golli babanod a’r gwasanaethau cymorth sydd ar gael.

Nos Sul y 15fed , bydd Ton o Oleuni, pan fydd rhieni mewn profedigaeth, teuluoedd a ffrindiau o amgylch y byd yn cael cyfle i gynnau cannwyll am 7yp i goffau pob baban a fu farw yn rhy fuan.

I gyd-fynd â hyn, bydd Christie-Ann hefyd yn rhannu fideo o goffâd i deuluoedd sydd am rannu cof eu babi.

Er mai ei gwaith yw ei gwobr ei hun i raddau helaeth, mae Christie-Ann bellach wedi ennill gwobrau, er nad mewn ffordd y gallai fod wedi'i disgwyl.

Cyrhaeddodd y rhestr fer fel Bydwraig Profedigaeth y Flwyddyn yng Ngwobrau cenedlaethol Mariposa, ar ôl cael ei henwebu gan rieni a chydweithwyr, a mynychodd y seremoni yn y Landmark Hotel yn Llundain.

“Wnes i ddim ei hennill, ond doedd dim ots gen i,” meddai. “Roedd cael fy enwebu yn enfawr ac yna roedd cyrraedd y rhestr fer ac i lawr i chwech yn genedlaethol yn fwy na’r disgwyl.

“Roedd y gwobrau drosodd. Roeddwn i'n eistedd yno pan aeth y gwesteiwr ymlaen i ddweud fy mod yn cael gwobr arbennig am wasanaethau i golli beichiogrwydd a cholli babi.

“Roedd yn llethol. Dydw i ddim yn gwneud fy swydd ar gyfer gwobrau. Nid yw'n swydd - mae'n angerdd. Mae'n alwedigaeth.

“Roedd meddwl bod pobl wedi fy enwebu ar ôl colli plentyn yn foment ostyngedig.”

Dilynwch y ddolen hon i ddarllen ein stori flaenorol am Christie-Ann a Grŵp Cymorth Colli Babanod Bae Abertawe.