Mae staff theatr Bae Abertawe yn gwneud arbedion ynni ac ariannol sylweddol drwy ddiffodd offer arbenigol pan nad ydynt yn cael eu defnyddio.
Mae theatrau llawdriniaethau ysbytai yn feysydd arbenigol iawn. Maent yn defnyddio systemau awyru pwerus, trosiant uchel, goleuadau lefel uchel a llawer o ddyfeisiau trydanol gan gynnwys peiriannau anesthetig gyda phympiau carthysu nwy a chyfrifiaduron.
Er mwyn mynd i'r afael â chost gynyddol trydan ac i leihau'r ynni a ddefnyddir gan y bwrdd iechyd, mae'r tîm anesthetig wedi creu 'gwiriad cau theatrau dewisol'.
Dadansoddodd y defnydd o 123 o gyfrifiaduron, peiriannau anesthetig a dyfeisiau anesthetig carthysu nwy yn yr 20 theatr lawdriniaeth yn Ysbyty Treforys.
Helpodd y canfyddiadau i greu ffordd syml, ond effeithiol, o arbed ynni a chyllid.
Datgelodd nad oedd bron i 50 y cant o'r offer a gafodd ei droi ymlaen mewn theatrau llawdriniaeth yn cael ei ddefnyddio yn ystod y nos ac ar benwythnosau.
YN Y LLUN: Datblygodd yr Anesthetyddion Ymgynghorol Christine Range (chwith) ac Elana Owen (dde) y gwiriad cau gyda Gemma Hale, Ymarferydd Adran Llawdriniaethau.
Cyfrifodd arbediad blynyddol posibl o £26,000. O ran allyriadau carbon, mae'n cyfateb i 77 o ymweliadau dychwelyd o Land's End i John O'Groats mewn car cyffredin.
Er na fyddai'n effeithio ar ofal cleifion, roedd cau systemau awyru hefyd yn lleihau'r sŵn i unrhyw un sy'n gweithio mewn wardiau ger y theatrau.
Dywedodd Dr Elana Owen, Anesthetydd Ymgynghorol: “Mae llawdriniaeth wedi’i gynllunio fel arfer yn digwydd yn ystod oriau’r dydd ac yn ystod yr wythnos waith yn unig, tra bod llawdriniaethau brys yn digwydd bob awr o’r dydd.
“Felly, yn ein hysbyty sydd ag 20 o theatrau llawdriniaeth, ni fydd y mwyafrif o’r rhain yn cael eu defnyddio am y rhan fwyaf o’r amser gyda’r nos ac ar benwythnosau.
“Mae diffodd offer ar ddiwedd diwrnod gwaith yn beth naturiol i’w wneud, ond mewn amgylchedd ysbyty mae yna bosibilrwydd bob amser o ofynion heb eu cynllunio, fel gorfod sefydlu theatr nad yw’n cael ei defnyddio ar hyn o bryd ar gyfer achosion brys.
“Yn y digwyddiadau hyn sy’n dyngedfennol o ran amser mae pob munud yn cyfri, a pho fwyaf o elfennau sydd i sefydlu’r theatr, yr hiraf y mae’n ei gymryd a’r uchaf yw’r risg o hepgor anfwriadol.
“Am y rheswm hwnnw, gall fod amharodrwydd i gau i lawr yn y modd rhagnodedig.
“Ar y llaw arall, gydag 20 theatr ar gael, ni fydd y mwyafrif byth yn cael eu defnyddio y tu allan i oriau, a gall cynllunio da alluogi staff i gau’r rhan fwyaf o theatrau dewisol yn llawn ar ddiwedd diwrnod gwaith, tra bod dwy neu dair theatr yn aros wrth law.”
Mae cael nifer addas o theatrau yn barod ar gyfer llawer o weithdrefnau heb eu trefnu yn sicrhau bod diogelwch cleifion yn parhau i fod yn flaenoriaeth allweddol.
Rhan allweddol o hynny yw cyfathrebu clir rhwng staff o dimau amrywiol yn y theatr.
Dywedodd Dr Christine Range, Anesthetydd Ymgynghorol: “Gan ein bod ni’n aelodau o’r tîm anaestheteg, roedd yn bwysig ymgysylltu â’r staff prysgwydd llawfeddygol sy’n gyfrifol am tua hanner y dyfeisiau ar ein rhestr cau.
“Cafodd sgyrsiau eu cynnal gyda’r uwch reolwyr mewn theatrau sydd â chefndir prysgwydd llawfeddygol, ac fe wnaethon nhw fynegi eu cefnogaeth. Wrth siarad â staff, daeth yn amlwg bod yn rhaid diffodd y peiriant ac yn ôl ymlaen eto er mwyn gweithredu'r hunan-wiriad arferol o'r peiriannau mwy soffistigedig yn y bore.
YN Y LLUN: Creodd y tîm anesthetig boster gwirio cau theatrau dewisol.
“Felly yn yr achos hwn, ni fyddai ein protocol o ddiffodd y peiriant ar ddiwedd y dydd yn cynyddu llwyth gwaith cyffredinol y staff, ond yn hytrach yn newid amseriad tasg benodol.”
Yn ogystal â'r arbedion ynni ac ariannol, mae'r rhestr wirio cau hefyd wedi bod o fudd i staff.
Dywedodd Gemma Hale, Ymarferydd Adran Llawdriniaethau: “Mae diffodd offer trydanol ar ddiwedd diwrnod gwaith yn cael effaith seicolegol gadarnhaol ar staff gan ei fod yn arwydd o ddiwedd diwrnod o dasg.
“Mae’n rhoi teimlad da trwy’r wybodaeth o wneud rhywbeth yn iawn. Gall hyn ynddo’i hun godi morâl, sy’n hynod berthnasol mewn gweithleoedd clinigol.
“Mae arbed ynni yn rhan o ymgais i fyw a gweithio mewn modd cynaliadwy gyda chenedlaethau’r dyfodol mewn golwg.
“Mae agwedd ariannol arbed ynni wedi dod yn arbennig o berthnasol yn ystod y misoedd diwethaf gyda’r cynnydd yng nghostau trydan.
“Mae gan y fenter hon effeithiau buddiol ym mhob un o’r agweddau hyn, a gobeithiwn y bydd y camau gweithredu o’r rhestr wirio yn ail natur i holl staff y theatrau llawdriniaethau cymaint fel y byddant yn cael eu cymhwyso mewn meysydd eraill.”
Rydym yn croesawu gohebiaeth a galwadau ffôn yn y Gymraeg neu'r Saesneg. Atebir gohebiaeth Gymraeg yn y Gymraeg, ac ni fydd hyn yn arwain at oedi.