Mae staff Bae Abertawe yn codi ymwybyddiaeth o ddeliriwm

Mae staff Bae Abertawe wedi codi ymwybyddiaeth o ddeliriwm mewn digwyddiad arbennig.

Cysylltodd tîm Gofal Integredig Pobl Hŷn (ICOP) o Ysbyty Singleton ag Abertawe sy'n Gyfeillgar i Ddementia i nodi diwrnod ymwybyddiaeth deliriwm y byd.

Wedi'i chynnal yn Hwb Dementia, canolfan wybodaeth dros dro a arweinir gan Dementia Friendly Swansea sydd wedi'i lleoli yng Nghanolfan Siopa'r Cwadrant yn y ddinas, darparodd aelodau o dîm ICOP gefnogaeth, cyngor ac addysg i godi ymwybyddiaeth o ddeliriwm.

Sefydlodd Ysbyty Castell-nedd Port Talbot arddangosfa hefyd, dan arweiniad yr uwch ymarferydd clinigol ar gyfer meddygaeth Tina Howell, i roi cymorth pellach gan y bwrdd iechyd.

Mae deliriwm yn gyflwr dryslyd acíwt a gysylltir yn aml â salwch acíwt ac mae'n fwy cyffredin ymhlith oedolion hŷn. Fel arfer mae'n datblygu dros oriau neu ddyddiau ac mae'n gyflwr cyffredin, difrifol, ond y gellir ei drin o bosibl.

Bydd tua 20-30 y cant o gleifion mewnol oedolion hŷn ar wardiau meddygol, 50 y cant o gleifion torri clun a 75 y cant o gleifion mewn gofal dwys yn datblygu deliriwm. Bydd dros 50 y cant o bobl sy'n byw gyda dementia hefyd yn datblygu deliriwm ar ryw adeg.

Dywedodd Dr Zena Marney, aelod o’r tîm ICOP, a siaradodd â’r rhai a fynychodd yr Hwb Dementia: “Rydym yn gwybod bod oedolion hŷn â deliriwm yn dueddol o aros yn hirach yn yr ysbyty a’u bod mewn mwy o berygl o gymhlethdodau fel codymau, briwiau pwyso., diffyg hylif a diffyg maeth ac yn fwy tebygol o gael eu derbyn i ofal hirdymor.

“Gall delirium fod yn fyr ac yn fyrhoedlog - wedi'i ddatrys mewn 24 awr - ond gall barhau a rhai byth yn gwella. Felly gall fod â phrognosis gwael a gall fod â chyfradd marwolaethau mor uchel ag 20 y cant.

“Er gwaethaf hyn, nid ydi deliriwm yn gael ei gydnabod ddigon. Mae yna fesurau y gallwn eu cymryd i helpu i atal datblygiad deliriwm a dyna pam mae hyrwyddo i alluogi cydnabyddiaeth well a chynt ohono trwy addysg ac ymgysylltiad cymunedol mor bwysig.”

Ychwanegodd: “Hoffem ddiolch i staff a gwirfoddolwyr yr Hwb Dementia am rannu eu lle gyda ni i hyrwyddo Diwrnod Ymwybyddiaeth Deliriwm y Byd.

“Mae wedi bod yn ddefnyddiol iawn ymgysylltu â’r gymuned leol y tu allan i’r lleoliad gofal iechyd traddodiadol i rannu profiadau a syniadau.

“Rydym yn edrych ymlaen at gydweithio’n barhaus â’r Hwb Dementia sy’n gwneud gwaith gwych yn grymuso’r rhai sy’n byw gyda dementia yn ogystal â’u teuluoedd a’u gofalwyr.”