Mae gwasanaeth yn Ysbyty Treforys yn cymryd camau breision i ddod yn fwy cynaliadwy o ran triniaeth, amser a theithio.
Mae Uned Niwroleg Symudol Jill Rowe yn uned driniaeth a gweithdrefnau dydd ar gyfer pobl ag ystod o anhwylderau niwrolegol gwahanol.
Mae'n cynnal ymchwiliadau megis tyllau meingefnol, asesiadau gwybyddol, cyfnewid plasma yn ogystal â thriniaethau gan gynnwys arllwysiadau a phigiadau.
Mae'r uned yn cwmpasu'r boblogaeth ar draws de a chanolbarth Cymru gyfan, sy'n golygu y gall cleifion deithio'n bell i dderbyn eu triniaeth. Mae'r gwasanaeth hefyd yn gofalu am gleifion sydd ar therapïau cartref.
YN Y LLUN: Alexandra Strong yw rheolwr Uned Ambiwlans Niwroleg Jill Rowe yn Ysbyty Treforys.
Gall meddyginiaethau a roddir mewn niwroleg hefyd fod yn gostus, tra gall rhai triniaethau arwain at arhosiad pythefnos yn yr ysbyty.
Fodd bynnag, mae'r uned wedi edrych ar fynd i'r afael â'r materion hynny drwy adolygu ei dulliau cynaliadwy.
Mae’r newidiadau wedi’u harwain yn rhannol gan Alexandra Strong, rheolwr Uned Ambiwlans Niwroleg Jill Rowe, sy’n un o dri aelod o staff i gael eu penodi’n Arweinwyr Clinigol Cynaliadwy cyntaf y bwrdd iechyd.
Dywedodd Alexandra: “Mae bod yn gynaliadwy o fewn gofal iechyd yn her, ond rydym yn benderfynol fel bwrdd iechyd i fynd i’r afael â hynny.
“Gall y meddyginiaethau rydyn ni’n eu rhoi mewn niwroleg fod yn ddrud iawn a dod gyda gofynion eraill fel brechiadau a phrofion gwaed ac archwiliadau cyn dechrau ac ar adegau rheolaidd yn ystod y driniaeth.
“Ond mae triniaethau newydd yn dod ar gael yn gyson ac rydym yn ehangu i allu cynnig y gwasanaethau hynny.
“Mae’r ardal mae ein gwasanaeth yn ei chwmpasu a’r triniaethau rydyn ni’n eu rhoi yn gofyn am rai pethau arbennig ar y safle, sy’n golygu bod cleifion yn teithio’n bell, sydd yn amlwg ddim yn garedig i’r amgylchedd chwaith yn ogystal â’r effaith y gall teithio ei gael ar gyflwr claf.
“Ond rydym wedi mynd i’r afael â’r mater hwnnw’n sylweddol diolch i wasanaeth tyllu meingefnol â chymorth uwchsain newydd, sydd wedi lleihau nifer y teithiau dychwelyd i gleifion i’r uned ac wedi lleddfu’r pwysau ar yr adran Tomograffeg Gyfrifiadurol (CT). Y rheswm am hyn yw nad ydym wedi gorfod atgyfeirio cymaint o gleifion i gael pigiad meingefnol CT, sy'n cymryd dwywaith yn hwy ac sydd angen dwy adran o staff.
“Rydym hefyd wedi cyflwyno cyfnewidfa plasma ymylol sy’n gwahanu gwaed drwy beiriant dros gyfnod o dair i bedair awr, dros dri i bedwar diwrnod yn olynol ac mae cleifion yn cael y driniaeth yn ystod y dydd ac yn mynd adref bob nos.
YN Y LLUN: Alexandra a chyd-Arweinydd Clinigol Cynaliadwy Elana Owen.
“Cyn hynny, roedd cyfnewid plasma yn cael ei berfformio fel gweithdrefn cleifion mewnol yn yr uned arennol ac roedd yn golygu arhosiad o hyd at bythefnos, felly mae wedi bod o fudd mawr i gleifion o ran yr amser a dreulir yn yr ysbyty a’u hadferiad.
“Mae yna hefyd arbediad cost enfawr o gymharu â’r triniaethau imiwnoglobwlin y gallai cleifion fod yn eu cael ac mae’n rhoi dewis arall o driniaeth i’r rhai nad ydyn nhw efallai’n ymateb cystal i driniaethau imiwnoglobwlin.”
Mae rôl ychwanegol Alexandra fel Arweinydd Clinigol Cynaliadwy yn rhoi cyfle iddi weithredu newidiadau cadarnhaol o fewn ei maes arbenigedd ac annog cydweithwyr i archwilio arbedion carbon a chost posibl heb effeithio ar ofal cleifion.
Mae gofal iechyd cynaliadwy wedi bod yn angerdd Alexandra ers iddi ddod yn nyrs gofrestredig yn 2007.
Ychwanegodd Alexandra: “Mae’r GIG yn gadael ôl troed carbon enfawr, felly mae angen i ni i gyd wneud ein rhan a gweld lle gallwn ni wneud newidiadau sydd o fudd i’r bwrdd iechyd a’r amgylchedd.
“Ni allwn gario ymlaen fel yr ydym ac mae angen i ni ddod o hyd i ffordd i allu darparu’r gofal iechyd sydd ei angen mewn ffordd sy’n gynaliadwy ar gyfer gofal iechyd a’r dyfodol a’r gorau i gleifion.
“Does dim ots os taw newid bach ydyw – mae’r holl newidiadau hyn yn adio gyda’i gilydd. Rydym wedi mynd yn rhydd o bapur ar gyfer prawf gwaed penodol, ac mae hynny'n enghraifft yn unig o newid bach a syml sy'n ein helpu i ddod yn fwy cynaliadwy heb effeithio ar ofal cleifion.
“Rhan fawr o fy rôl fel Arweinydd Clinigol Cynaliadwy yw nodi dulliau y gallwn eu newid ac annog cydweithwyr i edrych ar feysydd a dulliau y gallwn eu newid mewn ffordd gynaliadwy a diogel.”
Rydym yn croesawu gohebiaeth a galwadau ffôn yn y Gymraeg neu'r Saesneg. Atebir gohebiaeth Gymraeg yn y Gymraeg, ac ni fydd hyn yn arwain at oedi.