YN Y LLUN: Dr Laura Davies, Uwch Ymarferydd Seicolegydd; Therapyddion Galwedigaethol Catrin Oxenham a Rachel Owen gydag aelodau'r grŵp adsefydlu cardiaidd cyntaf.
Mae grŵp lles emosiynol a grewyd gan wasanaeth adsefydlu cardiaidd Ysbyty Treforys wedi helpu rhai cleifion i ddod yn hapusach yn bersonol ac yn broffesiynol.
Sefydlwyd grŵp therapiwtig pum wythnos sy'n canolbwyntio ar dosturi i helpu cleifion cardiaidd i ddatblygu sgiliau hunan-dosturi i reoli a lleihau symptomau seicolegol sy'n gysylltiedig â'u salwch ac i wella lles a gweithrediad dyddiol.
Roedd y cyfarfod wythnosol yn cael ei redeg gan seicolegydd a dau therapydd galwedigaethol, ac roedd yn llwyfan i gleifion rannu unrhyw bryderon o fewn eu grŵp.
Dysgwyd sgiliau theori a seicolegol iddynt hefyd er mwyn delio â’r pryderon hynny a’u goresgyn.
YN Y LLUN: Mae Lee Parkin wedi elwa ar lefel bersonol a phroffesiynol o fod yn rhan o’r grŵp.
Roedd Lee Parkin yn rhan o grŵp cyntaf y cwrs. Cafodd angiogram ym mis Tachwedd y llynedd, a arweiniodd at osod stent ar ei rydweli dde gan ei fod wedi cau.
Dychwelodd y tad i ddau o blant i'w swydd fel rheolwr gweithrediadau i gwmni ariannol bedwar mis yn ddiweddarach.
Yn bryderus ac o dan straen cyn iddo ddychwelyd i'r gwaith, dywed Lee fod y cwrs wedi rhoi'r gallu iddo ymdopi â hynny. Mae lleddfu’r straen ynghylch dychwelyd i’r gwaith hefyd wedi cael effaith gadarnhaol ar ei fywyd cartref.
Dywedodd Lee, 48: “Roedd y tîm adsefydlu cardiaidd yn fy helpu gyda fy ffitrwydd ac yn rhoi cyngor diet cyffredinol fel rhan o fy adferiad.
“Yn ystod y cyfnod hwnnw cefais gynnig y cyfle i wneud y cwrs gan fy mod wedi siarad am sut roedd dychwelyd i’r gwaith wedi effeithio arnaf yn feddyliol. Nid oedd straen hynny yn rhywbeth y gallwn ddelio ag ef.
“Fe wnaeth y cwrs agor fy meddwl i bethau penodol y gallaf eu cymhwyso bob dydd.
“Roedd bod o gwmpas pobl sydd wedi bod mewn sefyllfa debyg yn gwneud i mi deimlo’n gartrefol, ac nid dim ond fi sy’n teimlo fel y gwnes i ar ôl yr hyn roeddwn i wedi mynd drwyddo.
“Doeddwn i wir ddim yn gwybod a allwn i ddychwelyd i'r gwaith, ond nawr nid wyf yn caniatáu i straen gwaith effeithio arnaf. Dysgwyd technegau i mi i ddelio â rhai pethau, ac mae wedi fy rhoi mewn lle llawer gwell.
“Mae'r cwrs wedi fy ngwneud i'n hapus yn fy mywyd cartref a fy swydd. Rwy’n hapusach yn gyffredinol oherwydd gallaf resymoli pethau sy’n golygu nad wyf dan straen oherwydd gwaith.”
Mae adsefydlu cardiaidd ar gael i unrhyw un sydd wedi cael trawiad ar y galon yn ddiweddar, triniaeth gardiaidd fel angioplasti neu osod stent, neu lawdriniaeth ar y galon.
Nod adsefydlu cardiaidd yw helpu cleifion i wella ar ôl trawiad ar y galon, llawdriniaeth ar y galon neu driniaeth gardiaidd a'u helpu i ddychwelyd i'w bywyd bob dydd mor effeithlon a llwyddiannus â phosibl.
Mae'r gwasanaeth yn cynnig addysg, cyngor ymarfer corff ac yn rhoi'r wybodaeth a'r cymorth sydd eu hangen ar gleifion a'u teuluoedd.
Helpodd Dr Laura Davies, Uwch Ymarferydd Seicolegydd, i sefydlu'r cwrs.
Mae rhoi llwyfan i gleifion rannu eu pryderon a gwrando ar eraill mewn lleoliad grŵp wedi bod yn allweddol i lwyddiant y cwrs.
Dywedodd Dr Davies: “Roedden ni wedi sylwi ers Covid bod yna fwlch mewn dysgu cymunedol. Bu llawer o waith ymchwil yn dangos sut y gall cleifion wella’n seicolegol drwy ymyriadau grŵp, ac roedd hyn yn cyd-fynd â strategaeth lles emosiynol a meddyliol y bwrdd iechyd lle mae’r ffocws ar ymyrraeth gynnar ac ataliol drwy weithio gyda grwpiau neu gymunedau.
YN Y LLUN: Uwch Ymarferydd Seicolegydd Dr Laura Davies gyda Therapyddion Galwedigaethol Catrin Oxenham a Rachel Owen.
“Datblygon ni’r grŵp fel bod cleifion yn gallu dysgu nid yn unig am les ond hefyd fel man lle gallent rannu eu profiadau a gwrando ar eraill mewn sefyllfa debyg.
“Mae cleifion yn siarad am eu problemau a’u pryderon ac yn dysgu sgiliau sy’n eu helpu i ddelio ag ef.”
Bu'r Therapyddion Galwedigaethol Catrin Oxenham a Rachel Owen yn gweithio ochr yn ochr â Dr Davies i gyflwyno'r cwrs.
Dywedodd Catrin: “Fe wnaethon nhw hefyd ymarferion hunan-lleddfu a delweddu anadlu a llonyddwch. Fe wnaethon nhw greu eu blychau lleddfol eu hunain a oedd ag eitemau i leddfu rhai synhwyrau gartref. Mae'r sgiliau hyn yn defnyddio system lleddfol yr ymennydd a all, o'u rhoi ar waith, leihau straen a thawelu'r unigolyn.
“Roedden nhw’n grŵp gwahanol o bobl wrth gymharu’r sesiwn gyntaf i’r olaf oherwydd eu bod wedi symud ymlaen ac wedi dysgu cymaint.”
Ychwanegodd Rachel: “Rydym yn gweld mwy o bobl â chyflyrau cardiaidd sydd â straenwyr cysylltiedig â gwaith neu bersonol. Mae pobl yn tueddu i feddwl am ffactorau risg ar gyfer clefyd cardiofasgwlaidd sy'n gysylltiedig â diet gwael a diffyg ymarfer corff; fodd bynnag mae ymchwil gyfredol yn dangos cysylltiadau uniongyrchol â straen ac felly mae'n hanfodol i gleifion fynd i'r afael â'r ffactor risg hwn.
“Fe allech chi synhwyro ei fod yn bwysau oddi ar eu hysgwyddau gan wybod bod pobl eraill yn mynd trwy'r un peth.”
Rydym yn croesawu gohebiaeth a galwadau ffôn yn y Gymraeg neu'r Saesneg. Atebir gohebiaeth Gymraeg yn y Gymraeg, ac ni fydd hyn yn arwain at oedi.