Carreg filltir wrth i'r prosiect ddod o hyd i flwch ffrwythau a llysiau cyntaf i aelodau

YN Y LLUN: Mae Cae Felin nid yn unig yn tyfu cnydau ond yn cael ei ddefnyddio gan wasanaethau ysbytai fel rhan o driniaeth rhai cleifion.

Mae prosiect sy’n tyfu cnydau ar dir Bwrdd Iechyd Prifysgol Bae Abertawe wedi cyflwyno ei flwch llysiau cyntaf, gan ddechrau’r daith tuag at ei nod hirdymor o gyflenwi cynnyrch i Ysbyty Treforys.

Mae Cae Felin, cwmni buddiannau cymunedol sydd wedi'i leoli ger yr ysbyty, wedi dechrau cynhyrchu blychau ffrwythau a llysiau trwy fodel Amaethyddiaeth a Gefnogir gan y Gymuned (CSA).

Ei darged yn y pen draw yw tyfu ffrwythau a llysiau ar gyfer prydau cleifion yn Ysbyty Treforys. Ac er y gall y nod hwnnw gymryd peth amser i'w gyflawni, mae'r prosiect eginblanhigion bellach wedi cyrraedd carreg filltir gyntaf bwysig trwy ddadorchuddio ei flwch llysiau cyntaf.

Mae aelodau Cae Felin yr un yn talu ffi fisol am rannu ffrwythau a llysiau bob wythnos, sy’n cynnwys amrywiaeth o eitemau tymhorol wedi’u cynaeafu’n ffres fel tatws, garlleg, tomatos, sgwash, pupurau, brocoli, seleriac, perlysiau, cnau a ffrwythau.

YN Y LLUN: Y gastroenterolegydd ymgynghorol Dr Umakant Dave, sydd wedi ymuno â chynllun aelodaeth Cae Felin, gyda'i focs llysiau.

Un o'r aelodau, y gastroenterolegydd Ymgynghorol Dr Umakant Dave, oedd y cyntaf i dderbyn bocs llysiau. Roedd yn cynnwys tatws, letys, ffa llydan, garlleg, pys, perlysiau a blodau.

Dywedodd Dr Dave: “Rydym i gyd yn gwybod pa mor bwysig yw pryd iach o safbwynt iechyd corfforol ond mae tystiolaeth gynyddol bod bwyd iach yn gwella ein hwyliau a’n hiechyd meddwl, gan fod fflora’r perfedd yn effeithio ar ein hemosiynau a’n hiechyd meddwl.

“O safbwynt personol, mae fy ngwraig Rupa, sy’n arwain canser y croen yn Ysbyty Singleton, yn coginio bron bob dydd ac yn weithgar iawn yn cefnogi materion amgylcheddol a chymunedol lleol. Fe wnaethon ni goginio tatws hyfryd a defnyddio llysiau ar gyfer salad ffres, ac rydym yn rhoi cynnig ar ryseitiau newydd gyda gweddill y cynhwysion.

“Mae hi wedi bod yn cefnogi Cae Felin a hefyd wedi mabwysiadu coeden er cof am ei mam. Mae’n sefyllfa lle mae pawb ar eu hennill – rydyn ni’n cael bwyd ffres ac yn gallu cefnogi achos teilwng.”

Er bod y blychau llysiau bellach yn dechrau cael eu dosbarthu, mae ei boblogrwydd eisoes wedi rhagori ar ddisgwyliadau.

Mae’r llawfeddyg ymgynghorol Will Beasley yn gyfarwyddwr Cae Felin, ac mae’n chwarae rhan hanfodol yn ei ddatblygiad ochr yn ochr â’r rheolwr prosiect Simon Peacock a’i wirfoddolwyr – llawer ohonynt yn staff bwrdd iechyd.

Dywedodd Mr Beasley: “Mae cael y blwch llysiau cyntaf yn gam mawr ymlaen i'r CSA a'r cynllun aelodaeth.

“Rydym wedi cael llawer o gefnogaeth i'r bocsys llysiau - cymaint fel na allwn dderbyn mwy o danysgrifiadau ar hyn o bryd, ond rydym yn disgwyl i'r cynhaeaf gynyddu, ac felly mae gennym restr aros.

“Yn y cyfamser mae gennym ni amrywiaeth o opsiynau eraill o hyd fel aelodaeth Cae Felin, cyfle i fabwysiadu coeden neu ein clwb cinio. Mae Cae Felin hefyd yn derbyn rhoddion gan y cyhoedd, sydd wir yn helpu nid yn unig i gynnal y prosiect ond hefyd i’w ddatblygu.”

Mae'r prosiect eisoes wedi cael ei ddefnyddio gan wasanaethau yn Ysbyty Treforys i helpu cleifion a staff.

Mae’r Gwasanaeth Anafiadau i’r Ymennydd wedi mynd â’i gleifion i’r safle fel un o nifer o ddulliau cyfannol a gynigir fel rhan o’u hadferiad.

Mae ymweliadau â’r safle hefyd wedi bod o fudd i staff y bwrdd iechyd o ran iechyd meddwl a lles.

Mae Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol, Derek Walker, wedi ymweld ag ef hefyd, a labelodd Cae Felin fel enghraifft flaenllaw i eraill ei dilyn.

YN Y LLUN: Cyfarwyddwyr CSA Simon Peacock a Will Beasley gyda'r garddwr Pixie Twist.

Ychwanegodd Mr Beasley: “Cychwynnodd Cae Felin ym mis Awst 2022, felly rydym ddwy flynedd i mewn i’r prosiect ac rydym yn gwneud cynnydd da.

“Wrth gwrs, gall y tywydd gael effaith mor fawr ar nifer o faterion, ond rydym yn gosod y sylfeini’n gadarn i sicrhau bod y CSA yn parhau i dyfu.

“Mae yna faen tramgwydd ond rydyn ni’n hyderus y gall prosiect fel hwn, sy’n darparu cymaint o fuddion o ran maeth a lles, barhau i symud ymlaen gyda chefnogaeth anhygoel y gwirfoddolwyr sy’n rhoi o’u hamser i sicrhau bod popeth ar y safle yn cael ei cynnal.”

Mae Cae Felin yn cynnal diwrnodau gwirfoddolwyr agored bob Dydd Sadwrn rhwng 10yb-2yh, ac yn aml yn ystod yr wythnos.

E-bostiwch info@caefelincsa.co.uk neu ffoniwch 07388 822273 am ragor o wybodaeth am y diwrnodau gwirfoddoli agored, cyfleoedd aelodaeth neu i drefnu ymweliad.