Mae staff ym Mae Abertawe yn atgoffa’r cyhoedd mai dim ond yn Ysbyty Treforys y gellir darparu gofal brys ar gyfer poenau yn y frest, strôc neu unrhyw gyflwr meddygol difrifol – ac nid yr Uned Mân Anafiadau yn Ysbyty Castell-nedd Port Talbot.
Er mwyn sicrhau bod cleifion yn cael y gofal mwyaf priodol ac amserol, mae'n bwysig eu bod yn mynd i'r uned gywir i dderbyn triniaeth.
Mae Ysbyty Treforys yn gartref i wasanaethau damweiniau ac achosion brys llawn yn yr Adran Achosion Brys, gyda staff yn gallu trin cyflyrau difrifol sy’n bygwth bywyd.
Yn y llun: Rheolwr nyrsio clinigol Della Llewellyn a nyrs ymgynghorol UMA Kevin Randall.
Gallai'r rhain gynnwys trawiad ar y galon, anhawster anadlu, adwaith alergaidd difrifol, cwymp, symptomau strôc, neu anafiadau difrifol a achosir gan gwymp o uchder, damwain ffordd neu ymosodiad difrifol, er enghraifft.
Mae'r Uned Mân Anafiadau (UMA) wedi'i chynllunio i drin cleifion nad yw eu hanafiadau yn rhai sy'n bygwth bywyd, megis mân doriadau, ysigiadau, briwiau a mân losgiadau.
Bydd mynd i’r UMA yn lle Treforys pan fydd gennych gyflwr meddygol difrifol neu anaf yn oedi’r driniaeth sydd ei hangen arnoch.
Dywedodd Kevin Randall, nyrs ymgynghorol yn yr Uned Mân Anafiadau: “Nid oes ED yn Ysbyty Castell Nedd Port Talbot ond mae Uned Mân Anafiadau ardderchog, sef un o’r unedau prysuraf o’i bath yn y DU.
“Mae’n hanfodol i iechyd a diogelwch pobl sy’n ceisio sylw meddygol brys ddeall y gwahaniaeth rhwng y ddau.
“Mae gan Adrannau Achosion Brys arbenigwyr meddygaeth frys tra hyfforddedig, gan gynnwys meddygon, nyrsys a staff cymorth sydd â phrofiad o drin sefyllfaoedd meddygol cymhleth a beirniadol.
“Tra bod staff yn UMAau yn weithwyr gofal iechyd proffesiynol medrus, dim ond mewn rheoli mân anafiadau y maent wedi’u hyfforddi.
“Nid oes unrhyw feddygon yn yr Uned Mân Anafiadau ac nid oes gan y nyrsys arbenigol yn yr uned yr un lefel o hyfforddiant arbenigol, offer na thimau cefnogi arbenigol i ddelio â chleifion sy’n profi argyfwng meddygol.”
Mae ED yn gartref i offer diagnostig datblygedig, gan gynnwys sganwyr CT ac MRI, yn ogystal â thimau meddygol arbenigol a gwasanaethau labordy - sydd i gyd yn hanfodol ar gyfer gwneud diagnosis cywir a thrin cyflyrau difrifol.
Os bydd claf sy'n cael trawiad ar y galon yn mynd i'r UMA, byddai angen ei drosglwyddo ar frys i'r labordy cathetr cardiaidd yn Ysbyty Treforys.
Yn yr un modd, os yw rhywun wedi dioddef anaf difrifol a gwaedu mewnol, ni all yr UMA ddarparu llawdriniaeth frys.
“Drwy fynychu Uned Mân Anafiadau pan ddylech chi fod mewn ED gall oedi triniaeth gritigol a gall beryglu bywydau,” ychwanegodd Kevin.
“Mae amser yn aml yn ffactor hollbwysig mewn sefyllfaoedd brys.
“Nid yw ambiwlansys yn ymateb yn gyflymach i gleifion yn yr UMA nag i gleifion sy’n ffonio 999 o’u cartrefi eu hunain.”
Er y gall fod amseroedd aros hir yn yr Adran Achosion Brys ar gyfer cleifion â chyflyrau nad ydynt yn rhai brys, y rheswm am hynny yw mai cleifion â chyflyrau brys sy’n cael eu gweld gyntaf.
Yn y llun: Staff UMA yn edrych ar belydr-x.
“Mae nyrsys brysbennu hyfforddedig arbenigol yn asesu cleifion wrth gyrraedd ED,” meddai.
“Eu gwaith yw sicrhau bod y rhai sydd â’r cyflyrau mwyaf brys yn cael eu blaenoriaethu.
“Bydd cleifion sydd â’r argyfyngau meddygol mwyaf brys yn cael eu trin yn syth ar ôl cyrraedd ED.”
Mae deall y gwahaniaeth rhwng y ddwy uned nid yn unig o fudd i gleifion sydd angen triniaeth ond hefyd i'r staff sy'n darparu'r gofal.
Mae mynd i'r lle cywir yn y lle cyntaf hefyd yn helpu staff i dreulio mwy o amser yn cynnig triniaeth a chymorth i gleifion priodol.
Ychwanegodd Kevin: “Trwy ddeall a pharchu rolau UMAau ac Adrannau Achosion Brys, gall y cyhoedd helpu i wneud y gorau o adnoddau gofal iechyd.
“Mae hyn yn helpu i sicrhau bod Unedau Mân Anafiadau yn parhau i fod ar gael i bobl â mân anafiadau, tra bod Adrannau Achosion Brys yn gallu canolbwyntio ar ddarparu gofal achub bywyd i’r rhai sydd mewn angen difrifol.
“Mae helpu cleifion i gael mynediad i’r lle cywir, y tro cyntaf, yn golygu ei fod yn atal oedi posibl ar gyfer triniaethau achub bywyd, yn lleihau niwed posibl i gleifion a hefyd yn sicrhau bod systemau gofal brys yn gweithio’n effeithlon i nifer fwy o gleifion.
“Fel bwrdd iechyd, rydyn ni wedi ymrwymo i ddarparu’r gofal gorau posib i bob claf.”
Mewn achosion brys difrifol neu rai sy’n bygwth bywyd, ewch yn syth i’r Adran Achosion Brys agosaf neu ffoniwch 999.
Peidiwch â mynd i'r Uned Mân Anafiadau yn Ysbyty Castell-nedd Port Talbot gyda chyflyrau meddygol difrifol neu rai sy'n bygwth bywyd. Gall hyn achosi oedi difrifol cyn cael mynediad at driniaeth achub bywyd.
Rydym yn croesawu gohebiaeth a galwadau ffôn yn y Gymraeg neu'r Saesneg. Atebir gohebiaeth Gymraeg yn y Gymraeg, ac ni fydd hyn yn arwain at oedi.