Mae'r sêr wedi cyd-fynd â gweithiwr ysbyty a oedd yn gallu talu teyrnged i'w ddiweddar dad ar ôl i ddymuniad hirsefydlog ddod yn wir.
Dechreuodd ymarferwr anesthetig Ysbyty Treforys Andrew Jones (uchod) ar driathlon yn 2014 ar ôl i anaf ei orfodi i ymddeol o rygbi.
Ers hynny mae wedi teithio’r byd yn cymryd rhan mewn digwyddiadau amrywiol, gan gynnwys cystadlu fel rhan o dîm Ironman y cogydd enwog Gordon Ramsay.
Drwy gydol yr amser hwnnw, breuddwyd Andrew oedd ennill slot ym Mhencampwriaeth y Byd Ironman yn Kailua-Kona, Hawaii.
(Andrew, dde, ar waith yn Hawaii)
Nawr mae'r freuddwyd honno wedi dod yn wir ac, ar ôl naw mlynedd o obeithio, gwnaeth Andrew y daith yno - gyda dyddiad y ras yn cyd-fynd â phen-blwydd angladd ei dad annwyl.
Cafodd Andrew, sy’n gweithio ym maes anaestheteg, theatr a gofal dwys, ei flas cyntaf ar driathlonau ym mis Awst 2014. “Cefais fy ngorfodi i ymddeol o rygbi oherwydd anaf,” cofiodd.
“Roeddwn i’n chwilio am rywbeth i lenwi’r gwagle a des ar draws taflen tra yn y gwaith ar gyfer triathlon pellter sbrintio lleol. Gan fy mod yn nofiwr cystadleuol ers yn wyth oed, penderfynais fod hwn yn addas i mi a chystadlu.
“Roeddwn i wrth fy modd, a rhoddodd hyn y fantais gystadleuol yn ôl i mi a oedd ar goll o beidio â chwarae rygbi. Arweiniodd hyn at fynd i mewn i Ironman Wales, lle dechreuodd y daith yn iawn.
“Ychydig a sylweddolais, oherwydd fy mhrofiad, pa mor galed a pha mor bell oedd y rasys hyn. Rhoddodd angerdd i mi fod eisiau gwneud mwy ac ymdrechu i fod y gorau y gallwn fod.”
Hyfforddwyd Andrew gan ei dad Arthur, a oedd wedi gwasanaethu gyda'r Awyrlu Brenhinol ac yna treuliodd 34 mlynedd fel athro nofio yng Nghanolfan Hamdden Caerfyrddin. Roedd hefyd yn un o sylfaenwyr Clwb Nofio Caerfyrddin.
Ym mis Hydref 2017 roedd y pâr yn gwylio Pencampwriaethau Ironman y Byd. Trodd Arthur at ei fab a dweud, “Os daliwch ati i weithio'n galed, fe gyrhaeddwch chi ryw ddiwrnod.”
Yn anffodus, bu farw Arthur yn yr ysbyty yn fuan wedyn, o gymhlethdodau yn deillio o ddamwain car yn gynharach y flwyddyn honno. Un o'r pethau a ddywedodd wrth Andrew oedd, 'Gwnewch yn siŵr eich bod yn rasio Kona'.
O hynny ymlaen, parhaodd Andrew i rasio triathlonau, yn benodol Ironman, gyda breuddwyd o wneud Pencampwriaethau'r Byd yn Kailua-Kona.
“Arweiniodd hyn at rasio llawer o rasys mewn gwahanol wledydd, gan gynnwys Mecsico, Malaysia a’r Unol Daleithiau. Rwyf wedi bod yn ffodus iawn gyda lle mae'r rasys hyn wedi mynd â mi a'r profiad y mae wedi'i roi i mi,” meddai.
Roedd uchafbwyntiau eraill yn cynnwys cael fy newis i ymuno â thîm GR100 Ironman Gordon Ramsay yn 2015 ( ar y dde ). Flwyddyn ar ôl marwolaeth ei dad, cwblhaodd Andrew hefyd daith nofio 24km yn Afon Teifi i anrhydeddu ei gof.
Ac roedd mwy i ddod. “Wrth rasio yn Cozumel, Mecsico, ces i fy slot i rasio ym Mhencampwriaeth y Byd Ironman yn Nice, 2023,” meddai.
“Roedd sefyll ar y llinell gychwyn honno a bod yn rasio gyda’r goreuon yn y byd yn teimlo fel gwireddu breuddwyd o’r fath.
“Ar ôl naw mlynedd o rasio triathlon pellter llawn ces i’r e-bost roeddwn i’n aros amdano o’r diwedd, yn dweud wrtha i fod gen i slot yn Kona.
“Roedd yna lawer o ddagrau ac emosiynau cymysg, dyma oedd y pinacl. Dyna beth oeddwn i wedi bod yn gweithio tuag ato ers blynyddoedd, cario geiriau fy nhad gyda mi, cymhwyso ar gyfer y ras fwyaf mewn triathlon.
“Mae fy nghorff, cryfder meddwl a'r rhai rydw i wedi fy amgylchynu ganddyn nhw wedi fy nghael i yma ac rydw i'n ddiolchgar iawn.
“Roeddwn i’n gyffrous iawn i fod ar y llinell gychwyn honno. Gyda llaw, y dyddiad y disgynnodd y ras hon oedd y dyddiad y gwnaethom ffarwelio â fy nhad. Mae’r sêr bellach wedi alinio.”
(Andrew gydag enillydd Kona a deiliad record byd newydd Patrick Langer)
Ar ôl gwthio ei gorff i'r eithaf, mae Andrew wedi gwneud y penderfyniad anodd mai digwyddiad Hawaii fyddai ei dreiathlon pellter llawn olaf.
“Byddaf yn dal i barhau â rasio pellter byrrach,” ychwanegodd. "A dweud y gwir, mi wnes i redeg Marathon Efrog Newydd ar y ffordd adref wythnos ar ôl Kona - dim ond i orffen y daith i ffwrdd. Am brofiad!"
Rydym yn croesawu gohebiaeth a galwadau ffôn yn y Gymraeg neu'r Saesneg. Atebir gohebiaeth Gymraeg yn y Gymraeg, ac ni fydd hyn yn arwain at oedi.