Platfform digidol newydd yn helpu i leihau rhestrau aros orthopedig ym Mae Abertawe wedi'i henwebu ar gyfer gwobr

Mae menter newydd sy'n helpu i leihau rhestrau aros ar gyfer llawdriniaeth orthopedig ym Mae Abertawe, wedi cyrraedd rhestr fer ar gyfer gwobr fawr.

Mae'r Fenter Rhestr Aros Orthopedig yn canolbwyntio ar wella ffitrwydd cleifion cyn iddynt wynebu llawdriniaeth (rhagsefydlu). Mae hyn yn lleihau'r siawns y bydd llawdriniaethau'n cael eu canslo neu ddim mor llwyddiannus ag y gallent fod wedi bod - gan wneud bywyd yn haws i'r claf tra hefyd yn arbed arian i'r GIG yn y tymor hir.

Po fwyaf ffit yw claf cyn llawdriniaeth, y mwyaf yw'r siawns o well adferiad a chanlyniad llwyddiannus.

Ar restr fer Gwobrau Hyrwyddo Gofal Iechyd Cymru 2025, yn y categori Gwobr am Arloesi Digidol a Thechnoleg, mae'n defnyddio platfform digidol wedi'i deilwra i fonitro iechyd cleifion, nodi dirywiad a darparu cymorth adsefydlu i'r rhai ar restrau aros.

Mae'r dull arloesol, a grëwyd mewn cydweithrediad â'r partner technoleg Pro-Mapp limited, hefyd yn caniatáu i gleifion dynnu sylw at unrhyw symptomau iechyd wrth aros am lawdriniaeth, a derbyn cefnogaeth ffordd o fyw bersonol.

Gall hefyd gyfeirio'r rhai sydd ag anghenion iechyd mwy at y gwasanaeth therapi priodol a chanfod unrhyw gyflyrau iechyd sydd angen ymyrraeth.

Mae enghreifftiau'n cynnwys pobl sy'n ysmygu yn cael cynnig cymorth i roi'r gorau iddi, y rhai â BMI uchel yn cael eu hatgyfeirio at wasanaethau rheoli pwysau dan oruchwyliaeth, ac eraill yn cael cynnig amrywiaeth o gymorth hunanreoli ar-lein.

Wedi'i lansio yn 2023, mae mwy na 5,000 o gleifion eisoes wedi elwa o'r data ac mae llawer o botensial i'w gyflwyno i gefnogi arbenigeddau eraill.

Mae eisoes wedi ennill Gwobr Technoleg ac Effaith Ddigidol yng Ngwobrau Arloesi Medi Cymru 2024.

Mae Dr Cat Cromey, Anesthetydd Ymgynghorol ac Arweinydd Clinigol ar gyfer Meddygaeth Peri-lawfeddygol, wedi bod yn allweddol wrth yrru'r prosiect ymlaen ochr yn ochr â Ffisiotherapydd Bae Abertawe, Chris Lambert.

Dywedodd: “Deuthum yn ymwybodol o’r gwaith gwych a wnaeth Chris Lambert a thîm Pro-Mapp i ddatblygu platfform digidol ar gyfer y rhaglen ragsefydlu hynod lwyddiannus.

“Yn wreiddiol, defnyddiwyd y platfform i estyn allan at gleifion ar restrau aros a’u sgrinio am addasrwydd ar gyfer cymorth ffordd o fyw.

“Ar yr un pryd, roedd angen i wasanaeth Cyn-Asesu Bae Abertawe gyflwyno holiadur sgrinio iechyd (HSQ) ar gyfer cleifion sy'n aros am lawdriniaeth er mwyn asesu eu cyflyrau iechyd a chynnig cefnogaeth ac optimeiddio iddynt tra byddant yn aros.

“Fel rhan o’n prosiect ar y cyd a noddwyd gan Gomisiwn Bevan, fe wnaethon ni gydweithio â’n cydweithwyr ar lwybrau i adeiladu’r HSQ sy’n ein galluogi i nodi cyflyrau iechyd yn gynnar, cynnig cyngor cyffredinol a phenodol a grymuso cleifion i wella eu hiechyd tra byddant yn aros gyda’r nod yn y pen draw o gynyddu eu siawns o gael canlyniad llawfeddygol llwyddiannus.

“Rydyn ni’n gwybod po fwyaf ffit ydych chi wrth ragweld llawdriniaeth, y lleiaf fydd eich risgiau a’r uchaf fydd y siawns y byddwch chi’n cael y canlyniadau gorau posibl o’ch llawdriniaeth.

“Gall wynebu llawdriniaeth fod yn sbardun i wneud penderfyniadau iachach ac yn gyfle i wneud y gorau o gyflyrau iechyd hirdymor, a pho fwyaf o amser, arweiniad a chyfle a roddwn i gleifion i gyflawni hyn, y gorau y gall eu canlyniad fod.

“Gall canlyniadau’r cwestiynau hyn hefyd helpu timau llawfeddygol i gynllunio pa ysbyty y gall y llawdriniaeth ddigwydd ynddo a Bae Abertawe i gynllunio adnoddau er mwyn cefnogi cleifion tra byddant yn aros a thrwy gydol y daith berilawfeddygol.”

Dywedodd Dr Cromey fod y tîm wrth eu bodd o gael eu rhoi ar y rhestr fer ac ychwanegodd eu bod yn gobeithio y gellid ehangu eu gwaith ar draws gwasanaethau eraill yn y dyfodol.

Dywedodd: “Mae’n wych cyrraedd rhestr fer yr AHA a’r gobaith mwyaf yw y gallwn ehangu’r gwasanaeth hwn ar draws Bae Abertawe i wella iechyd a lles cleifion, beth bynnag fo’r llawdriniaeth maen nhw’n ei hwynebu.”

Cyhoeddir yr enillwyr yn ystod seremoni ginio ddydd Gwener, 14 Tachwedd, yng Ngwesty’r Marriott, Caerdydd.

Pennawd llun: Ffisiotherapydd BIPBA, Chris Lambert, a Dr Cat Cromey, Anesthetydd Ymgynghorol ac Arweinydd Clinigol