Wrth i achosion o’r frech goch gynyddu ar draws y DU, mae Bwrdd Iechyd Prifysgol Bae Abertawe yn annog plant, pobl ifanc yn eu harddegau ac oedolion nad ydynt wedi cael dau ddos o frechlyn y Frech Goch, Clwy’r Pennau a Rwbela (MMR) i drefnu brechiad gyda’u meddyg teulu cyn gynted â phosibl.
Mae'r brechlyn MMR yn ddiogel ac yn effeithiol, ac yn amddiffyn rhag y frech goch, clwy'r pennau a rwbela (brech goch yr Almaen). Mae'r clefydau hyn yn hynod heintus a gallant ledaenu'n hawdd iawn rhwng pobl nad ydynt wedi'u brechu.
Mae’r GIG yn cynnig y dos MMR cyntaf yn 12 mis oed, a’r ail ddos yn 3 oed a 4 mis, gan sicrhau bod plant yn cael eu hamddiffyn yn llawn cyn dechrau’r ysgol. Ystyrir bod plant, pobl ifanc yn eu harddegau ac oedolion a anwyd ar ôl 1970 nad ydynt wedi cael eu brechu, neu sydd wedi cael dim ond un dos o MMR, heb eu diogelu.
Gall y frech goch wneud plant ac oedolion yn sâl iawn, a bydd rhai pobl sydd wedi'u heintio yn dioddef cymhlethdodau sy'n newid bywydau. Mae pobl mewn rhai grwpiau sydd mewn perygl, gan gynnwys babanod a phlant ifanc, menywod beichiog, a phobl ag imiwnedd gwan, mewn mwy o berygl o gymhlethdodau oherwydd y frech goch.
Os nad ydych chi neu'ch plentyn wedi'ch brechu a'ch bod yn dod i gysylltiad â rhywun â'r frech goch, efallai y cewch eich cynghori i aros adref (cwarantîn) ac i ffwrdd o'r gwaith neu'r ysgol am 21 diwrnod i sicrhau nad ydych chi neu'ch plentyn yn trosglwyddo'r frech goch i eraill os rydych yn cael eich heintio. Mae’n bosibl y gofynnir i athrawon, gweithwyr iechyd a gofal, a staff eraill hefyd aros gartref os nad ydynt wedi’u brechu a dod i gysylltiad â rhywun â’r frech goch.
Dywedodd Dr Keith Reid, Cyfarwyddwr Gweithredol Iechyd Cyhoeddus Bwrdd Iechyd Prifysgol Bae Abertawe, “Mae achosion o’r frech goch ar gynnydd yn Lloegr.
“Er nad yw cyfraddau brechu ym Mae Abertawe mor isel ag yn Birmingham, mae niferoedd sylweddol o bobl fregus yn ein cymunedau o hyd.
“Mae’r frech goch yn hynod heintus, yn llawer mwy na COVID, ac yn achosi haint difrifol. Manteisiwch ar unrhyw gynnig o imiwneiddiad yn brydlon.
“Os ydych wedi methu brechiad wedi'i drefnu, gallwch ei gael gan eich meddyg teulu o hyd. Os ydych yn hwyr i gael brechiad, gwnewch apwyntiad cyn gynted â phosibl.
“Mae’n cymryd pythefnos i ddatblygu imiwnedd ar ôl y brechiad felly mae nawr yn amser da.
“Gall peidio â chael eich imiwneiddio gael effeithiau eraill yn ogystal â chynyddu’r risg o haint – er enghraifft, mae’n rhaid i gysylltiadau heb eu himiwneiddio achos o’r frech goch gael eu rhoi mewn cwarantîn am 21 diwrnod.”
Mae’r brechlyn MMR ar gael drwy eich meddyg teulu, am ddim ar y GIG. Cysylltwch â'ch meddyg teulu i drefnu brechiad, neu os nad ydych yn siŵr a yw'ch plentyn neu'ch plentyn wedi cael dau ddos o MMR.
Gallwch hefyd gysylltu â Thîm Imiwneiddio BIP Bae Abertawe i wirio statws brechlyn MMR eich hun neu'ch plentyn ar 01792 200492.
Rydym yn croesawu gohebiaeth a galwadau ffôn yn y Gymraeg neu'r Saesneg. Atebir gohebiaeth Gymraeg yn y Gymraeg, ac ni fydd hyn yn arwain at oedi.