Gwybodaeth a gymerwyd o daflen a gynhyrchwyd ar gyfer y Gymdeithas Fferyllol Frenhinol, Pain UK, Cymdeithas Poen Prydain, Cyfadran Meddygaeth Poen Coleg Brenhinol yr Anesthetyddion a'r Coleg Nyrsio Brenhinol.

Pam mae amitriptyline wedi cael ei ragnodi i mi?

• Defnyddir amitriptyline i drin sawl math o boen parhaus.
• Mae'n arbennig o dda ar gyfer poen yn y nerfau, fel poen llosgi, saethu neu drywanu, ac ar gyfer poen sy'n eich cadw'n effro yn y nos.
• Mae amitriptyline yn perthyn i'r grŵp o feddyginiaethau a elwir yn gyffuriau gwrth-iselder tricyclic a ddefnyddir hefyd i drin iselder.
• Mae'r dos o amitriptyline sydd ei angen i leddfu poen fel arfer yn is na'r hyn a ragnodir ar gyfer iselder.
• Efallai y byddwch yn sylwi nad yw gwybodaeth gan y gwneuthurwr yn sôn am boen. Fodd bynnag, mae amitriptyline wedi'i ddefnyddio i drin poen ers blynyddoedd lawer. I gael rhagor o wybodaeth darllenwch ‘Defnyddio meddyginiaethau y tu allan i’w hawdurdodiad marchnata yn y DU mewn rheoli poen a meddygaeth liniarol – gwybodaeth i gleifion’ gan Gymdeithas Poen Prydain.

Sut mae amitriptyline yn gweithio?

• Mae amitriptyline yn gweithio trwy gynyddu faint o drosglwyddyddion nerfau penodol yn y system nerfol, gan leihau negeseuon poen sy'n cyrraedd yr ymennydd.

Pryd ddylwn i ei gymryd?

Dechreuwch trwy ei gymryd awr cyn mynd i'r gwely, os gwelwch eich bod yn teimlo'n gysglyd y bore wedyn, ceisiwch ei gymryd yn gynharach gyda'r nos.

Sut mae cymryd amitriptyline?

• Dylid llyncu'r tabledi yn gyfan, gyda gwydraid o ddŵr.

• Gellir cymryd amitriptyline ar stumog wag neu lawn.

• Byddwch yn cael gwybod faint i ddechrau ei gymryd a phryd i gynyddu'r dos. Bydd y tabl ar ddiwedd y daflen yn eich helpu i gofio pryd i gynyddu'r dos.

• Peidiwch â chymryd mwy na'r hyn a ragnodwyd.

Pa mor hir y bydd yn ei gymryd i weithio?

• Mae pob claf yn wahanol. Efallai y byddwch yn sylwi ar rywfaint o fudd cychwynnol o fewn 2 wythnos, fodd bynnag gall gymryd hyd at 2 fis i gael effaith lawn. Efallai y bydd angen i'ch meddyg gynyddu'r dos i gael yr effaith fwyaf posibl.
• Nid yw amitriptyline yn gweithio i bawb. Os nad ydych chi'n teimlo unrhyw welliant yn eich poen, peidiwch â rhoi'r gorau i gymryd y tabledi yn sydyn ond siaradwch â'ch meddyg.

Beth yw'r sgîl-effeithiau posibl?

• Mae'r rhan fwyaf o sgîl-effeithiau yn ysgafn a disgwylir y byddant yn tueddu i ddiflannu ar ôl ychydig o ddosau.
• Mae sgîl-effeithiau cyffredin yn cynnwys; syrthni, pendro, ceg sych, rhwymedd a chwysu. Os cewch y sgil-effeithiau hyn a'u bod yn ddifrifol, cysylltwch â'ch meddyg neu fferyllydd am gyngor.
• Mae sgîl-effeithiau llai cyffredin yn cynnwys llewygu, crynu, curiad calon afreolaidd, golwg aneglur neu broblemau wrth basio dŵr. Os bydd unrhyw un o'r sgîl-effeithiau hyn yn digwydd, cysylltwch â'ch meddyg neu fferyllydd am gyngor.

A allaf gymryd y feddyginiaeth hon yn y tymor hir?

• Ydy, os yw'n helpu. Efallai y byddwch am leihau triniaeth bob hyn a hyn, i weld a yw eich poen yn dal yn broblem. Dylid gwneud hyn gyda chyngor eich meddyg teulu neu arbenigwr poen, gan leihau eich meddyginiaeth yn raddol dros gyfnod o amser.

A allaf yfed alcohol?

• Mae alcohol yn cynyddu effeithiau tawelyddol amitriptyline, mae'n well peidio ag yfed alcohol pan fyddwch chi'n dechrau ei gymryd. Unwaith y byddwch wedi setlo ar ddogn cyson, gallwch yfed alcohol yn gymedrol ond fe all eich gwneud yn fwy cysglyd nag arfer.

Ga i yrru?

• Gall amitriptyline achosi syrthni. Os bydd hyn yn digwydd, peidiwch â gyrru.

Beth ddylwn i ei ddweud wrth y meddyg?

• Os oes gennych alergedd i unrhyw gyffuriau
• Os ydych yn cymryd unrhyw feddyginiaethau neu feddyginiaethau llysieuol eraill
• Os ydych yn feichiog neu'n bwydo ar y fron, neu os ydych yn bwriadu beichiogi yn y dyfodol.

•Os ydych wedi cael trawiad ar y galon yn ddiweddar neu os oes gennych unrhyw broblemau ar y galon

• Os oes gennych hanes o epilepsi neu ffitiau
• Os oes gennych glawcoma
• Os ydych yn cael anhawster i basio dŵr
• Os oes gennych glefyd thyroid
• Os oes gennych chi broblem iechyd meddwl neu wedi cael problem
• Os ydych chi'n tynnu gwrth-iselder, yn achos un o'r enw a atalydd monoamine ocsidas (MAOI - monoamine oxidase inhibitor)

Beth os byddaf yn anghofio neu'n colli dos?

• Dylech ei gymryd cyn gynted ag y cofiwch.
• Os mai dim ond un dos y byddwch yn ei gymryd amser gwely a'ch bod yn methu'r dos, peidiwch â chymryd y feddyginiaeth yn y bore. Arhoswch tan y noson nesaf a hepgor y dos a gollwyd.
• Peidiwch â chymryd dau ddos gyda'i gilydd.

Beth os ydw i am roi'r gorau i gymryd amitriptyline?

• Os byddwch yn rhoi'r gorau i gymryd amitriptyline yn sydyn, efallai y byddwch yn profi symptomau diddyfnu. Siaradwch â'ch gweithiwr gofal iechyd proffesiynol (meddyg, nyrs, fferyllydd) a fydd yn gallu goruchwylio gostyngiad graddol.

Nid yw'r wybodaeth hon wedi'i bwriadu i gymryd lle cyngor eich meddyg. Rydym yn eich cynghori i ddarllen gwybodaeth y gwneuthurwr i gleifion, a fydd yn cael ei darparu gan eich fferyllydd pan fydd eich meddyginiaeth yn cael ei dosbarthu. Cadwch feddyginiaethau i ffwrdd oddi wrth blant, oedolion agored i niwed neu anifeiliaid anwes.