Taith feicio elusennol yn mynd gam ymhellach i helpu i ariannu ymchwil canser allweddol

Mae taith feicio elusennol flynyddol yn helpu i ariannu ymchwil allweddol ym Mae Abertawe i drin cleifion canser a lleihau sgîl-effeithiau a achosir gan radiotherapi.

Mae Her Cancr 50 Jiffy, taith 50 milltir a arweinir gan gyn-seren rygbi Cymru Jonathan Davies, yn parhau i chwarae rhan arwyddocaol yng ngwaith Canolfan Ganser De Orllewin Cymru (SWWCC) yn Ysbyty Singleton.

Cododd y digwyddiad, sydd hefyd o fudd i wasanaethau canser yng Nghanolfan Ganser Felindre, ddigon o arian drwy her y llynedd i ariannu rôl ymchwil radiotherapi yn Singleton.

Mae'r ymchwil wedi canolbwyntio ar dechnegau a chanlyniadau radiotherapi ar gyfer cleifion canser oesoffagaidd a gastrig.

Ei nod yw nodi'r lefelau cywir o radiotherapi y mae angen eu cymhwyso mewn gweithdrefnau, a lleihau sgîl-effeithiau i gleifion yn sylweddol.

Dechreuodd Dr Jonathan Helbrow ei swydd fel ymchwilydd radiotherapi SWWCC fis Medi diwethaf, a dywed fod cynnydd mawr eisoes wedi'i wneud yn y cyfnod hwnnw.

Dywedodd Jonathan: “Mae radiotherapi fel llawdriniaeth yn yr ystyr ei fod yn mynd trwy broses. Mae yna elfennau o’r broses honno a all fynd yn dda iawn neu ddim cystal ag yr hoffem.

YN Y LLUN: Mae Dr Jonathan Helbrow yn cynnal ymchwil allweddol i driniaeth cleifion canser.

“Rhan fawr o fy ymchwil yw edrych ar yr elfennau unigol hynny i weld lle gellir gwella pethau.

“Mae yna wahanol ffyrdd yr ydym yn darparu radiotherapi ar gyfer pob canser.

“Fel oncolegwyr clinigol, rydym yn gweld cleifion yn y clinig ac yn penderfynu a oes angen radiotherapi arnynt. Os felly, mae cleifion wedyn yn cael sgan CT, ac yn amlinellu ar y sgan CT y meysydd yr ydym am eu targedu a'r meysydd yr ydym am eu hosgoi.

“Mae tîm sy’n seiliedig ar ffiseg yn gweithio allan sut orau i ddarparu’r radiotherapi er mwyn sicrhau ei fod yn taro’r tiwmor ac yn osgoi’r organau arferol. Yna byddwn yn asesu eu cynllun, ac yn rhoi sêl bendith os yw'r cynllun yn cyflawni hyn yn ddigonol. Yna mae'r claf yn dechrau triniaeth.

“Mae gennym ddiddordeb arbennig yn y broses o amlinellu’r tiwmor a chynhyrchu’r targedau radiotherapi. Os gwneir hyn mewn ffordd gywir, gyson a threfnus, rydym yn gwybod bod hyn yn gwneud gwahaniaeth enfawr i ganlyniadau cleifion. Felly mae edrych ar ffyrdd y gallwn gyflawni hyn yn brif nod i ni.

“Nid ar gyfer y treialon yr ydym yn gweithio arnynt ar hyn o bryd yn unig y mae hyn, ond ar gyfer treialon yn y dyfodol ac mewn canser yr oesoffagws yn ogystal â mathau eraill o ganser.”

Mae canfyddiadau cynnar eisoes wedi'u cyflwyno mewn cynhadledd ryngwladol yn Fienna, ac mae gwaith pellach i'w gyflawni gan y tîm yn UDA ym mis Hydref.

Agwedd bwysig arall ar yr ymchwil yw edrych ar y defnydd o therapi pelydr proton cyn llawdriniaeth ar ganser yr oesoffagws.

Y gobaith yw bod therapi pelydr proton yn cael yr un effaith ar y canser, ond gyda sgil-effeithiau llai difrifol sydd i’w gweld weithiau gyda radiotherapi safonol. Mae'r prosiect hwn yn golygu cydweithio â chanolfannau o fri rhyngwladol fel The Christie ym Manceinion ac Ysbytai Coleg Prifysgol Llundain, ac maent yn gobeithio agor treial clinigol yn ddiweddarach eleni.

Dywedodd Jonathan: “Gall sgil-effeithiau’r driniaeth canser yr ydym yn ei rhoi i bobl fod yn sylweddol. Mae'n un peth bod gan bobl symptomau ofnadwy a achosir gan eu canser, ond gall y driniaeth fod yn eithaf anodd hefyd, felly mae unrhyw beth y gallwn ei wneud er mwyn lleihau'r tebygolrwydd o sgîl-effeithiau yn beth pwysig.

“Mae’r treial clinigol rydyn ni’n helpu i’w sefydlu yn defnyddio math o radiotherapi sydd ond wedi bod ar gael yn ddiweddar ar y GIG yn y DU, ac rydyn ni’n gobeithio y bydd y math hwn o radiotherapi yn helpu i leihau’r dos i’r organau cyfagos a lleihau sgîl-effeithiau, tra'n dal i ddosbarthu'r dos sydd ei angen i'r tiwmor.

“Mae’n dipyn o waith pwysig iawn ac yn rhywbeth rydyn ni’n gyffrous iawn amdano.”

Mae arian a gafwyd o'r daith feicio elusennol hefyd wedi helpu ymchwil sy'n ymchwilio i sut mae radiotherapi ar gyfer canser yr oesoffagws yn effeithio ar y galon.

Yn ogystal ag ymchwil, mae’r cyllid hefyd yn cefnogi Jonathan i ddarparu gofal clinigol, ac mae wedi cyflawni dros 200 o ymgynghoriadau â chleifion mewn deg mis.

Mae’r elfen honno o’i swydd yn ein hatgoffa ymhellach pa mor bwysig yw ei ymchwil a’r cylch elusennol i gymuned Bae Abertawe.

Ar ôl cymryd rhan yn nigwyddiad y llynedd, bydd y seiclwr brwd Jonathan unwaith eto ymhlith y beicwyr sy’n paratoi ar gyfer trydedd Her Canser 50 Jiffy Ddydd Sul, Awst 20.

LLUN: Mae Jonathan yn feiciwr brwd, a bydd ymhlith y beicwyr am ail flwyddyn yn olynol.

Mae mwy o bellteroedd wedi'u hychwanegu at y cwrs 50 milltir gwreiddiol, gan alluogi beicwyr o alluoedd amrywiol i gymryd rhan.

Dywedodd Jonathan: “Roedd yn wych bod yn rhan o reid Jiffy y llynedd, ac mae wedi bod mor ysbrydoledig a chalonogol gweld y gwaith rydym wedi gallu ei wneud diolch i’r arian a godwyd gan y reid ers mis Medi.

“Rwyf wedi caru’r rôl hon yn fawr, ac mae’n fraint gallu gwneud yr ymchwil a gweld y cleifion sydd gennyf.

“Rydym yn gweld o ddydd i ddydd yr effaith sylweddol y mae canser yn ei gael ar fywydau pobl – ar gleifion, eu teuluoedd a’u hanwyliaid. Mae’r cyfle i geisio gwella bywydau’r cleifion hyn sy’n cael eu heffeithio gan ganser yn wirioneddol anhygoel.

“Felly mae’r beicio elusennol yn chwarae rhan enfawr wrth ein helpu ni i gario ymlaen â’r gwaith rydyn ni’n ei wneud.

“Profais gyfeillgarwch y beicwyr y llynedd ac roedd cefnogaeth y dorf yn aruthrol. Mae’n ddiwrnod emosiynol, ond yn un sydd â phwrpas hynod o bwysig.”

Mae cronfa elusennol SWWCC yn un o 265 o gronfeydd iechyd a reolir gan Elusen Iechyd Bae Abertawe.

Dyma elusen swyddogol y bwrdd iechyd, yn cefnogi cleifion, staff a gwasanaethau o fewn Bae Abertawe. Defnyddir rhoddion i'r cronfeydd amrywiol ar gyfer offer, ymchwil, hyfforddiant a gofal cleifion.

Eisiau herio'ch hun? Beth am gofrestru ac ymuno yn yr hwyl! Ewch i: https://cancer50challenge.co.uk/ i gofrestru nawr!

Gallwch gyfrannu at Dudalen JustGiving Her Canser 50 Jiffy 2023 trwy glicio ar y ddolen hon.

Elusen Iechyd Bae Abertawe

Oes gennych chi ddiddordeb mewn codi arian i gefnogi gwasanaethau'r GIG yn Abertawe a Chastell-nedd Port Talbot? Oeddech chi'n gwybod bod gan Fwrdd Iechyd Prifysgol Bae Abertawe ei elusen codi arian ei hun?

Mae Elusen Iechyd Bae Abertawe yn cefnogi cleifion, staff a gwasanaethau o fewn Bwrdd Iechyd Prifysgol Bae Abertawe. Ewch i'w dudalen we yma i ddarganfod mwy.