Mae disgwyl i tua 28,000 o gleifion newydd gael cynnig apwyntiadau mewn practisau deintyddol ym Mae Abertawe erbyn mis Ebrill 2023.
Bydd contractau wedi’u diweddaru y cytunwyd arnynt gyda phractisau deintyddol yng Nghymru eleni yn helpu i ymdrin ag ôl-groniadau o gleifion sy’n aros i gael apwyntiad deintyddol GIG.
Mae practisau deintyddol sydd wedi ymuno â'r rhaglen wedi cytuno i weld mwy o gleifion GIG newydd fel rhan o'r cytundeb diwygiedig - a gyflwynwyd gan Lywodraeth Cymru i fynd i'r afael â'r ciwiau.
Mae gan bractisau deintyddol Bae Abertawe ddisgwyliad i weld tua 28,000 o gleifion newydd rhwng Ebrill 1af eleni a Mawrth 31ain y flwyddyn nesaf.
Eisoes mae hyn wedi golygu bod 14,235 o apwyntiadau'n cael eu dyrannu i gleifion newydd.
Cynghorir pobl sy'n chwilio am ddeintydd GIG ar gyfer gofal arferol i gysylltu â nifer o bractisau yn yr ardal ac os na ellir cynnig apwyntiad ar unwaith, i ofyn am gael eu rhoi ar eu rhestr aros.
Nid oes cyfyngiad ar nifer y rhestrau aros y gall pobl ymuno â nhw a bydd practis wedyn yn cysylltu pan fydd ganddynt y galluedd i gynnig apwyntiad.
Dywedodd Sharon Miller, Cyfarwyddwr Cyswllt Gofal Sylfaenol Bwrdd Iechyd Prifysgol Bae Abertawe: “Mae hyn er mwyn helpu pobl nad oes ganddynt ddeintydd GIG rheolaidd ar hyn o bryd.
“Caiff claf newydd ei gategoreiddio fel rhywun nad yw wedi bod i'r practis deintyddol hwnnw yn y pedair blynedd diwethaf. Mae'r cleifion hyn yn newydd i'r practis.
“Ein cyngor ni yw ffonio nifer o bractisau deintyddol ac os na allant gynnig apwyntiad i chi nawr, gofynnwch am gael eich rhoi ar eu rhestr aros.
“Gallwch fod ar unrhyw nifer o restrau aros a bydd rhywun yn eich ffonio pan fydd ganddynt y gallu i gynnig apwyntiad i chi.
“Ar ryw adeg bydd practis yn eich cyrraedd oherwydd eu bod yn gweithio eu ffordd drwy eu rhestrau aros.”
Mae practisau deintyddol wedi cael eu heffeithio’n ddifrifol gan y pandemig oherwydd canllawiau rheoli heintiau sy’n effeithio ar rai triniaethau arferol.
Yn yr un modd â gwasanaethau eraill, roedd nifer y cleifion y gellid eu gweld mewn practisau deintyddol yn gyfyngedig iawn yn ystod y pandemig.
Y gobaith yw y bydd y targed o weld hyd at 28,000 o gleifion newydd yn cael effaith sylweddol ar yr ôl-groniad o'r rhai sy'n aros am apwyntiadau.
“Caewyd practisau deintyddol ar ddechrau’r pandemig ac yna’n gyfyngedig iawn ar nifer y cleifion a allai ddod drwodd,” ychwanegodd Sharon.
“Mae’r disgwyliad newydd hwn yn rhoi ffocws gwirioneddol ar weld cleifion newydd.”
Er y cydnabyddir na fydd pawb yn cael eu gweld ar unwaith, mae practisau deintyddol yn gofyn am amynedd tra byddant yn parhau i weithio eu ffordd drwy eu rhestrau.
Dywedodd Sharon: “Fel bwrdd iechyd, rydyn ni’n gofyn i gleifion fod yn amyneddgar os nad ydyn nhw mewn angen brys.
“Rydym yn gweithio’n galed i newid y gwasanaeth fel y gallwn gael y cleifion newydd hynny drwy’r drws.”
I bobl sydd angen gofal deintyddol brys, mae gwasanaeth ar gael i'r rhai sydd mewn poen neu sydd â chwydd wyneb.
Os nad oes gennych ddeintydd rheolaidd, gallwch gysylltu â 111 a byddwch yn cael eich cyfeirio at apwyntiad deintyddol brys.
Os oes gennych ddeintydd rheolaidd, dylech gysylltu ag ef yn uniongyrchol neu ffonio 111 os yw y tu allan i oriau busnes arferol.
Dywedodd Karl Bishop, Cyfarwyddwr Deintyddol y bwrdd iechyd: “Mae’r cynnig a wnaed gan Lywodraeth Cymru i bractisau yng Nghymru i symud i fodel contract sy’n annog ataliaeth a mynediad i’r rhai mwyaf agored i niwed ac mewn angen yn ein cymunedau wedi cael ei fabwysiadu’n frwd gan ddeintyddion. ym Mae Abertawe.
“Bydd bron i 100 y cant o ofal deintyddol y GIG o fewn y bwrdd iechyd o fewn y model newydd hwn.
“Mae hwn yn adlewyrchiad cadarnhaol enfawr ar ymrwymiad a rhagwelediad ein ymarferwyr deintyddol a’u timau.
“Mae hefyd yn darparu manteision a chyfleoedd sylweddol i’n cymunedau fel rhan o ymgyrch y bwrdd iechyd i wella iechyd y geg a’i effaith ar iechyd cyffredinol ehangach a bywyd cymdeithasol a theuluol.”
Rydym yn croesawu gohebiaeth a galwadau ffôn yn y Gymraeg neu'r Saesneg. Atebir gohebiaeth Gymraeg yn y Gymraeg, ac ni fydd hyn yn arwain at oedi.