Uchod, Corrina Newman, un o enillwyr y gwobrau
Mae tair nyrs Ysbyty Treforys wedi cael eu cydnabod am “fynd milltir ychwanegol” ar gyfer y plant a’r oedolion mwyaf agored i niwed sydd angen gofal brys yn ystod pandemig Covid-19.
Yn ystod y 18 mis diwethaf, mae adran achosion brys Treforys (ED) wedi gweld cynnydd sylweddol mewn pryderon diogelu gwahanol gymhlethdodau ymhlith plant, oedolion ifanc a phobl hŷn sydd wedi angen gwahanol fathau o help i atal niwed pellach a chynnal eu diogelwch.
Mae pryderon diogelu yn cynnwys ystod o wahanol achosion lle mae pobl yn agored i niwed. Er enghraifft, gallai pryder diogelu godi pan fydd person oedrannus yn cael ei gam-drin mewn cartref gofal, lle mae person yn cam-drin cyffuriau hamdden ac alcohol, neu y credir bod person ifanc mewn sefyllfa anniogel.
Pan fydd angen diogelu rhywun yn yr Adran Achosion Brys fe'u cyfeirir at naill ai uwch chwaer Katrina Rees, nyrs glinigol arbenigol ar gyfer diogelu plant Mari Higginson neu arbenigwr diogelu Corrina Newman.
Katrina Rees (chwith) and Mari Higginson (dde).
Mae'r tri i gyd yn gweithio mewn gwahanol feysydd diogelu, gyda Corrina yn arbenigo mewn cam-drin domestig, mae Katrina yn goruchwylio ac yn cysylltu â'r holl atgyfeiriadau diogelu oedolion gan gynnwys mynychwyr ED aml ac arbenigedd Mari wrth ddiogelu plant. Maent hefyd yn cydweithredu ar achosion sydd yn gorgyffwrdd ac yn cysylltu â'r awdurdodau lleol angenrheidiol.
Dywedodd Corrina: “Cyn dechrau’r pandemig, byddwn yn gweld tua pedwar atgyfeiriad y mis, dim llawer, ond cychwynnodd y pandemig ac ymhen mis neu ddau gwelais gynnydd o 150% - roedd yr atgyfeiriadau saethu i fyny.
“Roedd rhaid i mi newid y gwasanaeth a ddarparwyd gennym yn ED yn llwyr i ateb y galw.”
Er y gwelwyd mwy o atgyfeiriadau cam-drin domestig yn gynharach yn y pandemig, dim ond pan ddechreuodd plant ddychwelyd i'r ysgol y daeth materion diogelu plant i'r amlwg, wrth i athrawon allu sylwi ar wahanol broblemau a oedd wedi codi yn dilyn addysg gartref.
Gan egluro’r cynnydd mewn achosion plant, dywedodd Mari: “Ar ddechrau’r pandemig roedd 30-40 o atgyfeiriadau bob mis a dros y mis diwethaf [Mehefin 2021] roedd ymhell dros 100.
“Mae’r pandemig wedi cael effaith enfawr ar wasanaethau diogelu .”
Arweiniodd ymroddiad ac anhunanoldeb y tîm at ddyfarnu'r Wobr Ymrwymiad Eithriadol i Ddiogelu Oedolion neu Blant sy'n Agored i Niwed yn Seremoni Wobrwyo Cydnabod Byrddau Diogelu Gorllewin Morgannwg.
“Rydyn ni i gyd yn gwybod ein bod ni’n brysur iawn a’n bod ni’n ceisio ein gorau i gefnogi ein cydweithwyr a’r cleifion. Ond allwn i ddim credu ei fod wedi mynd o 30 enwebiad i ni ennill, ac roedd rhywun yn meddwl llawer o'r gwaith roedden ni'n ei wneud mewn gwirionedd, ” meddai Katrina.
Roedd cyn Ddirprwy Gyfarwyddwr Nyrsio BIP Bae Abertawe, Cathy Dowling (chwith), hefyd ymhlith y rhai a ddyfarnwyd yn y seremoni.
Cafodd ei henwi fel un o'r chwe derbyniwr y Wobr Cydnabod Arbennig am ei chyfraniad i'r agenda ddiogelu ehangach dros ei blynyddoedd lawer yn gweithio ar wahanol lefelau i'r bwrdd iechyd ers iddi ddechrau fel bydwraig ym 1987.
Dywedodd Cathy: “Roedd yn ostyngedig iawn, mae'n rhywbeth rydw i'n ei wneud ac yn rhywbeth rydw i'n credu ynddo.
“Nid yw’n ymwneud â’r wobr, mae’n ymwneud â’r cyfle i gyfathrebu a chodi gwybodaeth pobl o’r gwaith y mae diogelu yn ei wneud. Rwy'n gobeithio bydd yn ysbrydoli pobl newydd i ymuno yn yr agenda ddiogelu. ”
Oherwydd natur y gwaith, nid yw timau diogelu yn aml yn amlwg, felly roedd Cathy a'r tîm ED yn wylaidd i gael eu cydnabod yn gyhoeddus.
Dywedodd Mari: “Un peth a’m trawodd ar ôl gweithio mewn dros 10 mlynedd o ddiogelu, mae’n rôl amrywiol iawn ac weithiau mae’n teimlo’n ddi-ddiolch iawn.
“Nid ydych chi'n cael bocs o siocledi a cherdyn diolch oddi ar y teuluoedd rydych chi'n gweithio gyda , nid natur y rôl yw honno. Felly, mae hyn wedi gwneud i ni deimlo fel bod rhywun yn sylweddoli ein bod ni'n gwneud gwahaniaeth. "
Ychwanegodd Corrina: “ Roeddwn yn eithaf emosiynol derbyn y wobr mewn gwirionedd.
“Mae rhai o'm cleifion rydw i'n eu helpu o ran cam-drin domestig, rydw i weithiau'n cadw mewn cysylltiad ac yn gwirio arnyn nhw, sy'n gwneud i mi deimlo'n dda a theimlo bod yr hyn rydw i'n ei wneud yn werth chweil.”
Enwebwyd y tîm ED ar gyfer y wobr gan Carol Doggett, Pennaeth Meddygaeth Nyrsio ac ECHO yn Ysbyty Treforys.
Dywedodd Carol: “Er gwaethaf y lefel gynyddol o alw yn ystod Lockdown, maent wedi llwyddo i fynd filltir ychwanegol ar gyfer pob achos bregus a chadw'r claf yn ganolog i bob mater cysylltiedig gan sicrhau ei fod yn rhan o'r broses benderfynu ac yn ei alluogi i ymarfer atebolrwydd ei hun. ”
Llongyfarchodd Cyfarwyddwr Nyrsio Grŵp Gwasanaeth Ysbyty Treforys, Mark Madams, yr enillwyr a diolch iddynt am eu hymdrechion parhaus.
Dywedodd Mark: “Mae ymdrech barhaus a pharhaus Katrina, Mari a Corrina wedi rhoi lles yr oedolion, y plant a’r bobl ifanc mwyaf agored i niwed yng nghanol popeth y mae’r tîm yn ei wneud yn ysbyty Treforys.
“Dyma enghraifft o sut y gall gwaith caled a phenderfyniad wella safonau gofal yn yr adran achosion brys gan y tîm gofal brys aml-broffesiynol cyfan.
“Rydw i mor falch iawn o’r cyflawniad hwn ac mor falch iawn eu bod nhw wedi cael eu cydnabod yn briodol.”
Rydym yn croesawu gohebiaeth a galwadau ffôn yn y Gymraeg neu'r Saesneg. Atebir gohebiaeth Gymraeg yn y Gymraeg, ac ni fydd hyn yn arwain at oedi.