Mae gwirfoddolwyr a'u "cyfeillion" yn rhoi mwy o gwmnïaeth a sgwrs i gleifion Tŷ Olwen

Gall pobl sy’n derbyn gofal diwedd oes yn Nhŷ Olwen alw ar gylch ehangach fyth o gefnogaeth yn dilyn ehangu gwasanaeth gwirfoddol.

Mae gwirfoddolwyr sydd newydd eu hyfforddi yn ymuno â “chyfeillion” profiadol i ddarparu mwy o gwmnïaeth a sgwrs i gleifion sydd ei angen fwyaf efallai.

Mae gwirfoddolwyr yn darparu clust i wrando a sgwrs i gleifion sydd â salwch sy'n cyfyngu ar fywyd, sydd yn ystod misoedd olaf eu hoes neu sydd efallai heb llawer o ymwelwyr. Maent hefyd yn rhoi cyfle i deulu a ffrindiau gael egwyl yn ystod ymweliad, gan wybod y gall un o'r gwirfoddolwyr gadw cwmni i'w hanwyliaid.

Yn dilyn ymlaen o gyflwyno ei rownd gyntaf o wirfoddolwyr, mae'r gwasanaeth bellach wedi croesawu ei ail grŵp ar ôl cael hyfforddiant arbenigol.

Mae ehangu rhaglen wirfoddoli Tŷ Olwen, a adwaenir fel Person i Mi, yn golygu bod cleifion yn cael cymorth trwy gydol dwy shifft, chwe diwrnod yr wythnos.

YN Y LLUN: Gwirfoddolwyr Alyson Loring a Chinch Gryniewicz gyda Helen Martin (dde), rheolwr cymorth gwirfoddolwyr Hosbis Tŷ Olwen.

Mae’r gwirfoddolwyr yn gweithio ochr yn ochr â staff i ddarparu cymorth un-i-un i gleifion a allai fod am rannu eu straeon a’u pryderon.

Mae’r criw newydd o wirfoddolwyr wedi elwa o gysgodi eu cydweithwyr mwy profiadol – a elwir yn gyfeillion – a ddaeth drwy’r grŵp gwirfoddol cyntaf.

Mae Alyson Loring ymhlith y garfan newydd o ddeg o wirfoddolwyr sydd wedi derbyn hyfforddiant.

Cyn hynny bu Alyson, 63, yn gweithio yng Ngharchar Abertawe fel swyddog prawf cyn hyfforddi ei rhagflaenwyr.

Bellach wedi ymddeol, mae hi’n gweld rôl y gwirfoddolwr fel cyfle perffaith i ddefnyddio ei hamser drwy helpu’r rhai sydd ei angen fwyaf.

Dywedodd Alyson: “Mae’r cleifion yn amrywio o ddydd i ddydd o ran yr hyn sydd ei angen arnynt, felly mae’n brofiad dysgu.

“Roedd yr hyfforddiant yn dda iawn. Roedd yn ddau ddiwrnod llawn yn yr ystafell ddosbarth yn ogystal â hyfforddiant ar-lein. Fodd bynnag, nid yw'r dysgu'n dod i ben.

“Mae cael cyfaill wedi bod mor werthfawr. Mae wedi rhoi cyfle i mi gysgodi gwirfoddolwyr mwy profiadol yn y rôl hon a gweld sut a phryd y maent yn rhyngweithio â chleifion.

“Rwyf nawr yn dechrau cael sgyrsiau mwy ystyrlon gyda’r cleifion yma ac yn deall beth sydd ei angen ar bob un.

“Mae’n rôl sy’n rhoi boddhad mawr, ac rwy’n hapus iawn i allu rhoi fy amser a fy sylw i gleifion.”

Mae Chinch Gryniewicz yn un o'r cyfeillion sy'n cynnig cipolwg ychwanegol ar rôl y gwirfoddolwyr newydd.

Mae'n teimlo y gall y gefnogaeth ychwanegol a roddir i'r gwirfoddolwyr newydd wneud y rôl hyd yn oed yn fwy gwerthfawr i gleifion.

Dywedodd Chinch: “Wrth gwrs, gan ein bod yn y grŵp cyntaf o wirfoddolwyr nid oedd gennym unrhyw un i gyfeillio ag ef, felly roedd yn brofiad ychydig yn wahanol i ni. Ond gall yr ail genhedlaeth o wirfoddolwyr ein cysgodi ac mae wedi bod o fudd i ni i gyd.

“Mae’r rôl yn gallu bod yn eithaf anodd gan fod pobl mewn sefyllfa fregus ac emosiynol, ond mae’n rhoi boddhad mawr oherwydd rydych chi nid yn unig yn helpu cleifion ond staff Tŷ Olwen hefyd.

“Mae pob sifft yn eich cael eich hun mewn sefyllfa dyner, ond mae tosturi, gofal a sgyrsiau wir yn helpu cleifion. Ar rai dyddiau efallai na fydd claf am gael sgwrs, ond yn amlach na pheidio mae'n gwneud hynny.

“Trwy gydweithio, mae’r staff a’r gwirfoddolwyr yn gwybod pwy fyddai’n hoffi sgwrsio a phwy sy’n well ganddynt gael amser i’w hunain.”

LLUN: Mae Chinch ac Alyson ymhlith y gwirfoddolwyr yn Nhŷ Olwen.

Nid yw effaith gwasanaeth Person I Mi wedi mynd heb ei sylwi, ar ôl ennill y categori Gwirfoddolwr y Flwyddyn yng Ngwobrau Byw Ein Gwerthoedd Bwrdd Iechyd Prifysgol Bae Abertawe y llynedd.

Mae’n parhau i fynd o nerth i nerth, ac erbyn hyn mae 17 o wirfoddolwyr yn cyflawni’r rôl.

Dywedodd Helen Martin, rheolwr cymorth gwirfoddolwyr Hosbis Tŷ Olwen: “Roeddem am i’n gwirfoddolwyr newydd, ar gyfer yr ail rownd recriwtio ar gyfer rôl Person I Mi, gael y dechrau mwyaf cadarnhaol a chefnogol posibl a bod yn barod i wneud y rôl.

“Roeddem hefyd yn cydnabod mai dim ond hyn a hyn oedd i’w ddysgu yn yr ystafell ddosbarth, felly roeddem am roi’r cyfle iddynt baru gyda gwirfoddolwyr mwy profiadol a oedd wedi bod yn gwneud rôl Person I Mi yn ein huned cleifion mewnol ers peth amser ac wedi cytuno i rannu eu profiad mewn ffordd anffurfiol a bod yn gyfeillion gwirfoddol i ni.

“Ar ôl trafod strwythur y rolau gyda’r cyfeillion a gwirfoddolwyr newydd, mae’n amlwg ei fod wedi bod yn gam cadarnhaol sydd yn y pen draw yn helpu ein cleifion a’n staff.”

Mae’r cynllun gwirfoddoli hefyd wedi cael croeso cynnes gan staff Tŷ Olwen, sy’n gweld yr effeithiau cadarnhaol y mae’n ei gael ar gleifion a chydweithwyr yn ddyddiol.

Dywedodd Dr Gwenllian Davies, ymgynghorydd mewn meddygaeth liniarol ac arweinydd clinigol: “Fel tîm clinigol rydym yn falch iawn o gael cefnogaeth ein gwirfoddolwyr i ddarparu cefnogaeth ychwanegol i’n cleifion a’n teuluoedd. Rydym yn falch bod y gwasanaeth wedi’i ehangu.”

Ychwanegodd Karren Roberts, rheolwr ward Tŷ Olwen: “Rydym i gyd yn gweld yr effaith a gaiff rôl Person I Mi ar y wardiau. Mae’n cael adborth ardderchog gan gleifion a gofalwyr, sy’n amlygu pa mor gadarnhaol a gwerthfawr yw’r rôl wirfoddol gefnogol hon.

“Mae’r math hwn o gymorth cyfaill i’n gwirfoddolwyr newydd wedi eu paratoi’n dda i setlo yn y rôl.”