Mae ap ffôn sy'n rhoi meddygon teulu mewn cysylltiad ag ymgynghorwyr ysbytai am gyngor arbenigol hefyd yn cael ei ddefnyddio gan ddeintyddion ym Mae Abertawe am y tro cyntaf yn y DU.
Ar ôl cael ei ddefnyddio’n llwyddiannus gan feddygon teulu, mae Consultant Connect bellach wedi’i fabwysiadu gan ddeintyddion yn y gwasanaethau deintyddol cyffredinol (GDS - general dental services) a gwasanaethau deintyddol cymunedol (CDS - community dental services) ym Mae Abertawe.
Ar hyn o bryd mae 19 o bractisau GDS wedi cofrestru i ddefnyddio Consultant Connect, sy’n golygu mai Bwrdd Iechyd Prifysgol Bae Abertawe yw’r rhanbarth cyntaf yn y DU i ddefnyddio’r ap o fewn deintyddiaeth.
Gall staff gael cyngor ar ran eu cleifion gan feddygon ymgynghorol mewn orthodonteg neu ddeintyddiaeth adferol.
Gall hyn helpu i benderfynu a oes angen triniaeth gan feddyg ymgynghorol mewn ysbyty neu roi cymorth i glinigwyr ar gyfer cynllunio triniaeth.
Mae’r ap yn galluogi staff i anfon negeseuon, delweddau a data personol arall yn gyfrinachol yn ddiogel at feddygon ymgynghorol sydd wedi’u lleoli mewn gofal eilaidd, a all roi cymorth a chyngor ar opsiynau triniaeth neu eu cyfeirio at wasanaethau priodol pan fo angen.
Dim ond 40 y cant o'r ymholiadau a godwyd gan glinigwyr trwy Consultant Connect sydd wedi angen atgyfeiriad hyd yn hyn, sy'n golygu nad yw cleifion wedi gorfod aros am apwyntiad ysbyty.
Mae'r adran ddeintyddol adferol hefyd wedi sicrhau gostyngiad o 43 y cant yn yr atgyfeiriadau ar gyfer cleifion a drafodwyd drwy'r ap.
Dywedodd Karl Bishop, Cyfarwyddwr Deintyddol y bwrdd iechyd: “Gall staff naill ai wneud galwad neu anfon neges gyda lluniau a ffeiliau at gydweithwyr mewn ffordd gyflym i leihau nifer yr atgyfeiriadau sy’n mynd i ofal eilaidd gobeithio.
“I ddechrau, fe ddechreuon ni ddefnyddio Consultant Connect yn CDS yn bennaf ar gyfer y swyddogaeth tynnu lluniau diogel o fewn yr ap.
“O’r pwynt hwnnw, fe ddechreuon ni feddwl sut y gallem ei ddefnyddio mewn agweddau eraill ar ddeintyddiaeth hefyd.
“Mae wedi bod yn gweithio’n dda iawn o fewn y tîm orthodonteg.
“Nid oes ffordd fel arfer i rannu delweddau a ffeiliau rhwng clinigwyr ac ymgynghorwyr. Yn aml bydd claf yn cael ei atgyfeirio pan allai sgwrs gyflym neu adolygiad o ddelwedd atal hynny mewn gwirionedd.
“Mae’r ap yn helpu staff i frysbennu a gobeithio yn gwella rheolaeth cleifion yn y lleoliad priodol.”
Mae eisoes yn helpu i flaenoriaethu cleifion y gallai fod angen eu gweld ar fwy o frys, tra'n lleihau'r amser aros i'r rhai sydd efallai angen rhywfaint o gyngor yn unig. Mae hefyd yn helpu i sicrhau bod cleifion yn cael eu gweld gan y clinigwr mwyaf priodol.
Mae Dr Ewart Johnstone (yn y llun) , ymarferydd deintyddol gyda diddordeb arbennig mewn orthodonteg ym Mhractis Deintyddol Gwauncaegurwen, wedi defnyddio Consultant Connect i gysylltu ag arbenigwyr orthodonteg am gyngor.
Meddai: “Gydag Consultant Connect rydym yn cael ymatebion cyflym i’n hymholiadau – o fewn diwrnod neu lai.
“Mae hyn yn atal oedi ac yn caniatáu i ni hysbysu cleifion yn gyflym am eu triniaeth, gan leihau ymholiadau cleifion a phwysau ar dderbynfa’r practis gydag ymholiadau galwadau ffôn.
“Gallwn uwchlwytho delweddau a ffeiliau, fel pelydrau-X, a’u cysylltu â’n negeseuon. Mae'n hawdd ei wneud ar lwyfan Consultant Connect ac mae'n golygu y bydd gan yr arbenigwr sy'n adolygu'r achos yr holl wybodaeth sydd ei hangen i roi cyngor i ni am ein claf.
“Mae’r gwasanaeth yn syml i’w ddefnyddio. Y cyfan sydd angen i mi ei wneud yw mewngofnodi i ddechrau neges. Pan fyddaf yn cael ymateb i ymholiad, rwy'n derbyn hysbysiad ap ac e-bost.”
Mae Meryl Spencer, orthodeintydd ymgynghorol yn Ysbyty Treforys, wedi bod yn ymateb i geisiadau am gymorth sy'n dod i mewn drwy'r gwasanaeth.
“Mae Consultant Connect yn wych oherwydd rydyn ni'n gallu cael sgwrs gyda'n cydweithwyr, sy'n aml yn arbed llawer o bryder ac amser iddyn nhw a'u cleifion,” meddai.
“Yn gyffredinol, mae’r gwasanaeth o fudd enfawr i gleifion. Mae gallu rhoi cyngor ar gynlluniau triniaeth orthodontig yn golygu y gall y deintydd sydd â diddordeb arbennig ddechrau rhai achosion yn llawer cynt.
“Oherwydd pwysau diweddar, mae’n debyg y byddai’r cleifion wedi bod yn aros am flwyddyn i 18 mis cyn cael eu hasesu gennym ni.
“Mae Adran Orthodontig Ysbyty Treforys yn gwasanaethu ardal ddaearyddol fawr. Gallai rhai cleifion fod yn teithio awr a hanner i ddwy awr i'n gweld am rywbeth sy'n gymharol syml.
“Mae arbed y grwpiau penodol hyn o gleifion yn gorfod teithio i fynychu apwyntiad ysbyty yn helpu’r amgylchedd hefyd.”
Rydym yn croesawu gohebiaeth a galwadau ffôn yn y Gymraeg neu'r Saesneg. Atebir gohebiaeth Gymraeg yn y Gymraeg, ac ni fydd hyn yn arwain at oedi.