Neidio i'r prif gynnwy

Stoma ddim yn atal Laura rhag cyflawni llwyddiant athletau

Laura gyda

Roedd athletwr a ddarganfu fod ganddi ganser y coluddyn yn dilyn anaf hyfforddi yn ôl yn gweithredu ychydig wythnosau ar ôl llawdriniaeth.

Mae Laura Butcher yn benderfynol o ddangos nad oes angen i gael bag stoma atal unrhyw un rhag byw bywyd egnïol ac iach.

Mae hi wedi mynd ymlaen i brofi hyn dro ar ôl tro – gan gynnwys cwblhau taith feicio elusennol fawr o Gaerdydd i Abertawe a’i thriathlon cyntaf.

Ymunodd y ddynes 40 oed â Chlwb Triathlon Pen-y-Bont yn 2019 ar ôl bod yn hyfforddi i fynd i’r afael â’i thriathlon cyntaf, dim ond iddo gael ei ganslo oherwydd y pandemig Covid.

Er gwaethaf y siom, parhaodd i hyfforddi yn ystod y cyfyngiadau symud, a’r llynedd cymerodd ran mewn taith feicio 70 milltir o’i chartref yn ardal Pen-y-bont ar Ogwr i’r Mwmbwls ac yn ôl.

Ond tra'r oedd hi'n beicio'n araf drwy SA1 wrth ddychwelyd, daeth oddi ar ei beic a thorri asgwrn ei choler.

Aed â Laura i'r ysbyty a rhoddwyd cwrs o gyffuriau lladd poen iddi. Ond ar ôl gorffen ei meddyginiaeth nid oedd yn teimlo'n gwbl ffit o hyd, a dechreuodd sylwi ar waed yn ei charthion.

Gan fod gan ei mam ganser y coluddyn yn 60 oed, roedd Laura yn gwybod y symptomau a phenderfynodd ofyn am gyngor meddygol.

Cafodd brawf gwaed am ganser y coluddyn a ddaeth yn ôl yn negyddol. Fodd bynnag, wedi'i hargyhoeddi gan ei symptomau nad oedd rhywbeth yn bendant yn iawn, mynnodd gael ei gweld eto.

Ar ôl ychydig o brofion eraill fe gafodd ddiagnosis o'r un canser ym mis Gorffennaf y llynedd yr oedd ei mam wedi brwydro.

Cafodd Laura IVF i gynaeafu ei hwyau cyn i driniaeth effeithio ar ei ffrwythlondeb. Dilynwyd hyn gan bum niwrnod o radiotherapi yng Nghanolfan Ganser Felindre a chwe chylch o gemotherapi dros y pum mis dilynol.

Ym mis Mai eleni cafodd lawdriniaeth y colon a'r rhefr i geisio tynnu'r tiwmor a gosod colostomi a'i gadawodd â bag stoma (ileostomi).

“Roeddwn yn ei ofni,” meddai. “Ro’n i’n bryderus os oeddwn i’n nofio y byddai’n gollwng, ac roeddwn i’n gwegian wrth feddwl amdano.

“Ond fe wnes i ddarganfod bod gan fy ffrind, Dan Bevan, sy’n dod o dîm triathlon lleol arall, fag stoma parhaol.

“Mae wedi bod yn help enfawr i mi ac wedi rhoi llawer o gyngor i mi. Pe bawn i'n mynd i banig yn hwyr yn y nos, byddai'n fy ffonio'n ôl i'm tawelu a'm cynghori beth i'w wneud.

“Mae wedi bod yn ysbrydoledig – mae’n mynd i’r ysbyty ac yn siarad â phobl sy’n mynd trwy’r un profiad yn wynebu stomas.”

Chwe wythnos ar ôl llawdriniaeth, roedd Laura yn ôl allan yn hyfforddi eto ac wedi cwblhau dau acwathlon - ras yn cynnwys rhedeg a nofio.

Roedd y cyntaf yn Nhrefynwy a gwelwyd Laura yn y nofio fel rhan o dîm cyfnewid, gyda’r tîm yn dod yn ail yn gyffredinol.

Yna enillodd y nofio benywaidd mewn acwathlon ym Mharc Bryn Bach Tredegar ac roedd yn ail yn gyffredinol yn ei chategori oedran.

Cymerodd Laura ran hefyd yng nghwrs 5K Cardiff Pizza Run, gan ddod i mewn fel y fenyw gyntaf a thrydydd yn gyffredinol.

Yna ymlaen i Her Canser 50 Jiffy ym mis Medi, y daith feicio 50 milltir o Ganolfan Ganser Felindre yng Nghaerdydd i Ganolfan Ganser De Orllewin Cymru yn Ysbyty Singleton Abertawe.

Fe’i harweiniwyd unwaith eto gan arwr rygbi a chyn gapten rygbi Cymru, Jonathan Davies – a aeth â hi ar hyd y llwybr lle’r oedd wedi torri asgwrn ei choler yn wreiddiol.

Mae'r digwyddiad yn codi arian ar gyfer y ddwy ganolfan ganser. Y llynedd aeth y rhodd i ganolfan Singleton tuag at ei Chronfa Cymrawd Ymchwil Radiotherapi sydd newydd ei sefydlu.

Mae hwn ar gyfer oncolegwyr dan hyfforddiant sy'n gwneud gwaith ymchwil, gan baratoi'r ffordd ar gyfer triniaethau newydd i gleifion canser.

I goroni’r cyfan, mae Laura bellach wedi cwblhau ei threiathlon cyntaf, a lwyfannwyd yng Nghasnewydd yn gynharach yr hydref hwn.

Meddai: “Hyd nes y byddwch wedi cael eich effeithio gan ganser, nid ydych yn sylweddoli'n llawn sut brofiad ydyw. Y llynedd ni fyddwn wedi bod yn ddigon ffit i'w wneud.

“Hyd yn oed ar ôl i mi gael fy mag stoma a rhywfaint o gwnsela, roeddwn i'n dal i deimlo'n chwerw ac yn flin.

“Nid rhywbeth mae pobl yn hoffi siarad amdano yw baw, ond nawr rydw i i'r gwrthwyneb. Dydw i ddim eisiau i neb arall fynd drwy'r profiad, felly rwy'n gwneud yn siŵr bod pobl yn ymwybodol ohono ac na allwch chi gau fi i fyny am y peth.

“Rwyf wedi cyflawni llawer ers cael fy llawdriniaeth. Does dim rhaid i chi fod yn ffit iawn na chystadlu mewn triathlon, ond mae’n dangos nad yw cael bag stoma yn rhwystr i fwynhau ffordd egnïol o fyw, pa bynnag ffordd a ddewiswch.”

Roedd athletwr a ddarganfu fod ganddi ganser y coluddyn yn dilyn anaf hyfforddi yn ôl yn gweithredu ychydig wythnosau ar ôl llawdriniaeth.

Mae Laura Butcher yn benderfynol o ddangos nad oes angen i gael bag stoma atal unrhyw un rhag byw bywyd egnïol ac iach.

Mae hi wedi mynd ymlaen i brofi hyn dro ar ôl tro – gan gynnwys cwblhau taith feicio elusennol fawr o Gaerdydd i Abertawe a’i thriathlon cyntaf.

Ymunodd y ddynes 40 oed â Chlwb Triathlon Pen-y-Bont yn 2019 ar ôl bod yn hyfforddi i fynd i’r afael â’i thriathlon cyntaf, dim ond iddo gael ei ganslo oherwydd y pandemig Covid.

Er gwaethaf y siom, parhaodd i hyfforddi yn ystod y cyfyngiadau symud, a’r llynedd cymerodd ran mewn taith feicio 70 milltir o’i chartref yn ardal Pen-y-bont ar Ogwr i’r Mwmbwls ac yn ôl.

Ond tra'r oedd hi'n beicio'n araf drwy SA1 wrth ddychwelyd, daeth oddi ar ei beic a thorri asgwrn ei choler.

Aed â Laura i'r ysbyty a rhoddwyd cwrs o gyffuriau lladd poen iddi. Ond ar ôl gorffen ei meddyginiaeth nid oedd yn teimlo'n gwbl ffit o hyd, a dechreuodd sylwi ar waed yn ei charthion.

Gan fod gan ei mam ganser y coluddyn yn 60 oed, roedd Laura yn gwybod y symptomau a phenderfynodd ofyn am gyngor meddygol.

Cafodd brawf gwaed am ganser y coluddyn a ddaeth yn ôl yn negyddol. Fodd bynnag, wedi'i hargyhoeddi gan ei symptomau nad oedd rhywbeth yn bendant yn iawn, mynnodd gael ei gweld eto.

Ar ôl ychydig o brofion eraill fe gafodd ddiagnosis o'r un canser ym mis Gorffennaf y llynedd yr oedd ei mam wedi brwydro.

Cafodd Laura IVF i gynaeafu ei hwyau cyn i driniaeth effeithio ar ei ffrwythlondeb. Dilynwyd hyn gan bum niwrnod o radiotherapi yng Nghanolfan Ganser Felindre a chwe chylch o gemotherapi dros y pum mis dilynol.

Llun o Laura yn dangos ei stoma

Ym mis Mai eleni cafodd lawdriniaeth y colon a'r rhefr i geisio tynnu'r tiwmor a gosod colostomi a'i gadawodd â bag stoma (ileostomi).

“Roeddwn yn ei ofni,” meddai. “Ro’n i’n bryderus os oeddwn i’n nofio y byddai’n gollwng, ac roeddwn i’n gwegian wrth feddwl amdano.

“Ond fe wnes i ddarganfod bod gan fy ffrind, Dan Bevan, sy’n dod o dîm triathlon lleol arall, fag stoma parhaol.

“Mae wedi bod yn help enfawr i mi ac wedi rhoi llawer o gyngor i mi. Pe bawn i'n mynd i banig yn hwyr yn y nos, byddai'n fy ffonio'n ôl i'm tawelu a'm cynghori beth i'w wneud.

“Mae wedi bod yn ysbrydoledig – mae’n mynd i’r ysbyty ac yn siarad â phobl sy’n mynd trwy’r un profiad yn wynebu stomas.”

Chwe wythnos ar ôl llawdriniaeth, roedd Laura yn ôl allan yn hyfforddi eto ac wedi cwblhau dau acwathlon - ras yn cynnwys rhedeg a nofio.

Roedd y cyntaf yn Nhrefynwy a gwelwyd Laura yn y nofio fel rhan o dîm cyfnewid, gyda’r tîm yn dod yn ail yn gyffredinol.

Yna enillodd y nofio benywaidd mewn acwathlon ym Mharc Bryn Bach Tredegar ac roedd yn ail yn gyffredinol yn ei chategori oedran.

Cymerodd Laura ran hefyd yng nghwrs 5K Cardiff Pizza Run, gan ddod i mewn fel y fenyw gyntaf a thrydydd yn gyffredinol.

Yna ymlaen i Her Canser 50 Jiffy ym mis Medi, y daith feicio 50 milltir o Ganolfan Ganser Felindre yng Nghaerdydd i Ganolfan Ganser De Orllewin Cymru yn Ysbyty Singleton Abertawe.

Fe’i harweiniwyd unwaith eto gan arwr rygbi a chyn gapten rygbi Cymru, Jonathan Davies – a aeth â hi ar hyd y llwybr lle’r oedd wedi torri asgwrn ei choler yn wreiddiol.

Mae'r digwyddiad yn codi arian ar gyfer y ddwy ganolfan ganser. Y llynedd aeth y rhodd i ganolfan Singleton tuag at ei Chronfa Cymrawd Ymchwil Radiotherapi sydd newydd ei sefydlu.

Mae hwn ar gyfer oncolegwyr dan hyfforddiant sy'n gwneud gwaith ymchwil, gan baratoi'r ffordd ar gyfer triniaethau newydd i gleifion canser.

I goroni’r cyfan, mae Laura bellach wedi cwblhau ei threiathlon cyntaf, a lwyfannwyd yng Nghasnewydd yn gynharach yr hydref hwn.

Meddai: “Hyd nes y byddwch wedi cael eich effeithio gan ganser, nid ydych yn sylweddoli'n llawn sut brofiad ydyw. Y llynedd ni fyddwn wedi bod yn ddigon ffit i'w wneud.

“Hyd yn oed ar ôl i mi gael fy mag stoma a rhywfaint o gwnsela, roeddwn i'n dal i deimlo'n chwerw ac yn flin.

“Nid rhywbeth mae pobl yn hoffi siarad amdano yw baw, ond nawr rydw i i'r gwrthwyneb. Dydw i ddim eisiau i neb arall fynd drwy'r profiad, felly rwy'n gwneud yn siŵr bod pobl yn ymwybodol ohono ac na allwch chi gau fi i fyny am y peth.

“Rwyf wedi cyflawni llawer ers cael fy llawdriniaeth. Does dim rhaid i chi fod yn ffit iawn na chystadlu mewn triathlon, ond mae’n dangos nad yw cael bag stoma yn rhwystr i fwynhau ffordd o fyw egnïol, pa bynnag ffordd rydych chi’n ei dewis.”

Rydym yn croesawu gohebiaeth a galwadau ffôn yn y Gymraeg neu'r Saesneg. Atebir gohebiaeth Gymraeg yn y Gymraeg, ac ni fydd hyn yn arwain at oedi.