Neidio i'r prif gynnwy

Mae cyn-fam yn ei harddegau a ysbrydolwyd gan y fydwraig a oedd yn gofalu amdani yn dechrau fel bydwraig ei hun 23 mlynedd yn ddiweddarach

Mae

Cafodd mam ei phlentyn cyntaf yn ei harddegau ac nad yw byth wedi anghofio'r gofal a gafodd, wedi dechrau fel bydwraig 23 mlynedd yn ddiweddarach.

Yn rhyfeddol, mae Helen Davies yn gweithio yn yr un ysbyty â’r fydwraig gymunedol a fu’n gymaint o ysbrydoliaeth iddi yr holl flynyddoedd yn ôl.

Mae Helen, a oedd yn 16 oed pan gafodd ei fachgen bach Declan ym mis Mehefin 2000, wedi cwblhau ei chwrs tair blynedd ym Mhrifysgol Abertawe ac mae'n un o 23 o fydwragedd cychwynnol newydd yn Ysbyty Singleton cyfagos.

Mae Mae’r cyn fydwraig gymunedol Carole Christie hefyd yn gweithio yno, fel rheolwr dros dro Ward 20, y ward ôl-enedigol.

Ond nid dyma'r tro cyntaf i'w llwybrau groesi. Fe'u hadunwyd yn flaenorol yng Nghanolfan Geni Ysbyty Castell Nedd Port Talbot dair blynedd yn ôl, pan oedd Helen ar leoliad yno fel rhan o'i hyfforddiant.

Dde: Helen ifanc gyda babi Declan

Dywedodd Helen, o Ben-y-bont ar Ogwr: “Pan oeddwn i’n 16, es i’n feichiog gyda fy mhlentyn cyntaf. Carole oedd fy mydwraig gymunedol.

“Roedd hi’n ysbrydoledig iawn. Rwy'n cofio'r gofal a gefais, pan oeddwn yn 16 oed, gyda'm plentyn cyntaf, ac wedi fy syfrdanu'n fawr. Mae'n llawer i'w gymryd i mewn.

“Roedd Carole yn feithringar ac yn ofalgar iawn. Rwy'n ei chofio hi'n eistedd gartref gyda mi ac yn siarad trwy bethau. A phenderfynais wedyn fy mod eisiau bod yn fydwraig – ond aeth bywyd i gyfeiriad gwahanol.”

Roedd gan Helen ddau o blant eraill. Pan drodd ei hynaf yn 20 oed y penderfynodd o'r diwedd ddilyn ei breuddwyd. Ac mae hi'n falch iddi wneud hynny.

“Yr hyn sy’n gwneud y gwaith mor bleserus i mi yw’r menywod a’r gwahaniaeth y gallwch chi ei wneud iddyn nhw,” meddai. “Rwy’n dal i gofio sut deimlad oedd i mi yr holl flynyddoedd yn ôl.”

Mae bydwragedd newydd gymhwyso fel Helen yn dechrau ym Mand 5. Wedyn maen nhw'n treulio hyd at ddwy flynedd ar eu preceptoriaeth.

Mae hon yn rhaglen Cymru gyfan lle maent yn gweithio gyda bydwragedd profiadol i ddatblygu eu sgiliau. Yn y pen draw byddant yn barod i symud i Fand 6 gyda chyfrifoldebau ychwanegol.

Yn ystod yr ychydig fisoedd diwethaf, mae 21 o fydwragedd sydd newydd eu recriwtio, Band 5 yn bennaf ond gydag ychydig o rai Band 6 o fyrddau iechyd eraill, wedi dechrau yn Singleton, a disgwylir i ddau arall ymuno â nhw y mis hwn.

Mae Ym Mae Abertawe, mae myfyrwyr bydwragedd yn rhannu eu hwythnos rhwng y brifysgol a lleoliadau o fewn y gwasanaeth mamolaeth.

Yn ystod ei blwyddyn gyntaf yn 2020, rhoddwyd swydd i Helen yng Nghanolfan Geni Castell-nedd Port Talbot – ac yn ôl y sôn, Carole oedd ei goruchwyliwr newydd.

“Cerddais i mewn a meddwl - sut ydw i'n ei hadnabod hi?” cofiodd Helen. “Roedd wedi bod yn 20 mlynedd ond rhyngom fe wnaethom ni glicio.

“Nawr rydyn ni’n dau yn Singleton. Dydw i ddim yn gweithio yn yr un rhan o’r ysbyty â Carole, ond rydyn ni’n aml yn gweld ein gilydd.”

Gadawodd Carole fydwreigiaeth gymunedol yn 2004, gan gymryd swydd Band 7 yn Ysbyty Tywysoges Cymru. Dychwelodd i'w lleoliad blaenorol yn Ysbyty Castell-nedd Port Talbot ar ddechrau 2018.

Mae Carole hefyd yn cofio’r foment y cafodd hi a Helen ei haduno, gan ddweud: “Doeddwn i ddim yn ei hadnabod hi i ddechrau. Yna fe ddechreuon ni gael sgwrs ac roeddwn i’n cofio popeth – hyd yn oed lle roedd Helen yn byw.”

Nawr mae'r ddau ar achrau cyferbyn eu gyrfaoedd, gyda Carole yn cymryd ymddeoliad hyblyg y mis hwn. Ond nid dyna ddiwedd y stori, gan y bydd hi’n dychwelyd i rôl Band 7 y flwyddyn nesaf.

“Mae’n debyg y byddaf yn mynd yn ôl i’r Ganolfan Geni yng Nghastell-nedd Port Talbot unwaith y bydd hynny ar waith eto,” meddai. “Dydw i ddim eisiau rhoi’r gorau i fydwreigiaeth eto – dydw i ddim yn barod.”

Rydym yn croesawu gohebiaeth a galwadau ffôn yn y Gymraeg neu'r Saesneg. Atebir gohebiaeth Gymraeg yn y Gymraeg, ac ni fydd hyn yn arwain at oedi.