Gwelyau ysbyty maes i gyd bellach wedi'u dyrannu i helpu i fynd i'r afael â thlodi gwelyau lleol a chefnogi ffoaduriaid o Wcráin

Mae bron i 600 o welyau newydd o Ysbyty Maes y Bae bellach wedi’u dosbarthu ac yn helpu ffoaduriaid o Wcráin a chymunedau lleol ym Mae Abertawe.

Dri mis ar ôl i Fwrdd Iechyd Prifysgol Bae Abertawe gynnig rhoi’r 595 o welyau heb eu defnyddio o Ysbyty Maes y Bae i bobl mewn angen, mae’r holl welyau bellach wedi’u dyrannu.

Yn anffodus, mae tlodi gwelyau, lle nad oes gan deuluoedd welyau, matresi na gwelyau digonol, yn bryder yn Abertawe a Chastell-nedd Port Talbot. Achosion o bobl yn cysgu ar soffas; ar fatresi cartref wedi'u stwffio â hen ddillad, neu blant yn 'topio a chynffonnau' mewn gwely a rennir.

Roedd y gwelyau ysbyty maes nas defnyddiwyd wedi'u bwriadu ar gyfer defnydd brys tymor byr yn unig, ac yn rhy sylfaenol o ran cynllun i'w defnyddio mewn wardiau cyffredinol yn y prif ysbytai. Fodd bynnag, mae'r gwelyau yn ddigon cadarn ar gyfer defnydd hirdymor mewn lleoliadau domestig.

Mae’r gwelyau bellach wedi’u neilltuo i helpu teuluoedd lleol sydd angen gwelyau, a hefyd ffoaduriaid o Wcráin, gyda llawer o welyau’n cael eu hanfon i wersylloedd yn Nwyrain Ewrop.

Capsiwn: Rhai o welyau Ysbyty Maes y Bae yn cael eu defnyddio gan ffoaduriaid o Wcráin ym Moldova

Dim ond 10 gwely sydd ar ôl yn yr ysbyty maes, a byddant yn cael eu darparu’n rhad ac am ddim yn fuan gan y cwmni symud lleol Britannia Robbins, i deuluoedd â phlant yn ardal y Bwrdd Iechyd, ynghyd â chyflenwadau o ddillad gwely newydd a roddwyd yn garedig gan ein staff a chwmnïau lleol.

Mae eitemau eraill o ddodrefn ac offer ysbyty maes sbâr hefyd bellach yn mynd i Moldofa i ysbyty plant ar gyfer ffoaduriaid o Wcráin.

Dywedodd Cadeirydd BIP Bae Abertawe, Emma Woollett:

“Rydym mor falch bod y gwelyau a’r celfi hyn yn cael eu defnyddio mor dda ac yn helpu pobl sydd wir eu hangen, yn Nwyrain Ewrop ac yma ym Mae Abertawe.

“Nid yn unig y mae’r GIG yma i ofalu am bobl pan fyddant yn wael. Rydym am gefnogi a hybu iechyd a lles mewn ffordd gyfannol.

“Ym Mwrdd Iechyd Prifysgol Bae Abertawe rydym yn ymdrechu i fod yn sefydliad mwy cynaliadwy. Mae rhoi’r gwelyau hyn yn ffordd ymarferol o gynnig cefnogaeth, ac mae hefyd yn golygu na fydd y gwelyau’n mynd i safleoedd tirlenwi – felly mae’n dda i’r amgylchedd hefyd.

“Mae cael gwelyau wedi’u defnyddio ar gyfer ffoaduriaid yn golygu eu bod nhw hefyd yn cael eu rhoi i’r math o ddefnydd brys y cawson nhw eu dylunio ar eu cyfer.”

Ymwelodd Jeremy Miles AS Castell-nedd a Gweinidog Addysg Llywodraeth Cymru ag Ysbyty Maes y Bae i archwilio'r 10 gwely olaf sydd ar gyfer plant ysgol lleol a chlywed am y gwaith sydd wedi'i wneud.

Cafodd gyfle hefyd i weld offer eraill fel unedau wrth ochr y gwely, standiau diferion a sgriniau preifatrwydd, a oedd, fel y gwelyau i gyd wedi’u cynllunio ar gyfer defnydd tymor byr ac anaddas ar gyfer prif ysbytai, yn cael eu llwytho i fyny ar lorïau i gyfarparu ysbyty plant yn Nwyrain Ewrop. Mae'r ysbyty'n cael ei adeiladu fel rhan o'r gefnogaeth barhaus i Wcreiniaid sy'n ffoi o'u gwlad sydd wedi'i rhwygo gan ryfel.

Bydd y lorïau yn cael eu gyrru i Moldofa gan elusen Undeb y Gweithwyr Cyfathrebu, CWU Humanitarian Aid. Mae'r elusen eisoes wedi danfon 250 o welyau ysbyty maes Bae Abertawe i wersylloedd ffoaduriaid Wcráin.

Cafodd y Bwrdd Iechyd ei roi mewn cysylltiad â’r elusen drwy Mr Miles, a ddywedodd:

“ Mae arwriaeth pobl Wcráin yn ein darostwng ni i gyd. Ar y gororau, mae cannoedd o filoedd o ffoaduriaid, y mwyafrif helaeth ohonynt yn ferched a phlant, mewn angen dirfawr ond yma yng Nghymru gallwn chwarae rhan hefyd.

“Rwy’n falch y gallai fy swyddfa hwyluso’r cysylltiadau i wneud i hyn ddigwydd a thrwy ddull partneriaeth go iawn, galluogi gwelyau a dodrefn a gafwyd ar gyfer un argyfwng, a chael eu defnyddio i gefnogi argyfwng arall.”

Capsiwn: Aelod Seneddol Castell-nedd a’r Gweinidog Addysg Jeremy Miles, (blaen ar y chwith) gyda Chadeirydd Bae Abertawe, Emma Woollett (dde pellaf) ac aelodau staff o Fwrdd Iechyd Prifysgol Bae Abertawe gyda Carl Webb a Lenny Crook o elusen Cymorth Dyngarol CWU.

Dywedodd Amanda Davies, Rheolwr Gwella Gwasanaethau BIP Bae Abertawe:

“Mae’r Bwrdd Iechyd wedi gallu gweithio gyda’n partneriaid i’n helpu ni i adnabod pobl fregus yn ein cymuned sydd angen gwely. Rhyngom rydym wedi gallu helpu i fynd i’r afael â thlodi gwelyau yn ein hardal.”

Ychwanegodd: “Mae’r argyfwng costau byw cynyddol yn effeithio ar gynifer o deuluoedd. Blaenoriaethau pobl yw prynu bwyd a thalu biliau er mwyn cadw to uwch eu pennau. Mae prynu eitemau o ddodrefn fel gwely yn rhoi pwysau ariannol ychwanegol ar deuluoedd sydd eisoes yn ei chael hi'n anodd.

“Gwyddom fod un o bob tri phlentyn yng Nghymru yn byw mewn tlodi ac amcangyfrifir yn y DU, nad oes gan 500,000 o blant wely i gysgu ynddo. Mae gallu cael cwsg o ansawdd da yn bwysig i iechyd a lles pawb.

“Bydd plant sy’n dioddef o ddiffyg cwsg o ganlyniad i beidio â chael gwely i gysgu ynddo yn cael trafferth canolbwyntio yn yr ysgol ac mae hyn yn cael effaith uniongyrchol ar eu haddysg a fydd yn effeithio ar eu cyfleoedd bywyd yn y dyfodol.

“Mae Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol yn ei gwneud yn ofynnol i ni feddwl am effaith hirdymor ein penderfyniadau, gweithio’n well gyda phobl, cymunedau a’n gilydd i sicrhau newid cadarnhaol hirdymor. Mae rhoi’r gwelyau hyn yn rhywbeth ataliol iawn ar waith.”

Capsiwn: Y 10 gwely a dillad gwely sy'n weddill ar gyfer plant Bae Abertawe sy'n byw mewn tlodi gwelyau.