Ydych chi'n unig? - Mae cleifion yn cwestiynu cleifion i geisio gwella gwasanaethau

(Uchod: Carolyn Gammon)

Mae cleifion yng Nghastell-nedd yn edrych yn dda arnyn nhw eu hunain wrth iddyn nhw geisio helpu eu meddygon i ragnodi bywydau iachach.

Mae'r grŵp ymgysylltu â chleifion wedi llunio holiadur iechyd a lles.

Mae'r grŵp yn perthyn i Glwstwr Castell-nedd, sy'n cynnwys wyth meddygfa yn ardal Castell-nedd, Sgiwen a Llansawel. Gofynnir cwestiynau i gyfranogwyr fel, ‘a ydych yn unig?’ A ‘pa mor aml ydych yn gwneud ymarfer corff?’

Mae'r cleifion yn cwrdd bob tri mis ac yn penderfynu ymysg ei gilydd beth fydd eu hagenda. Maent yn dysgu am y gwasanaethau cyfredol sy'n cefnogi iechyd a lles, ac yn awgrymu gwelliannau ar gyfer y dyfodol.

Un o’r pethau cyntaf maent wedi penderfynu ei wneud yw cael cipolwg ar farn eu cyd-gleifion ar gadw’n iach a pha wasanaethau sydd eu hangen i gyflawni hynny.

Cafodd y claf Carolyn Gammon ddiagnosis o ganser bum mlynedd yn ôl. Ers hynny mae hi wedi bod yn benderfynol o roi rhywbeth yn ôl i ofal iechyd.

Esboniodd fod y grŵp wir eisiau cyflawni rhywbeth: “Gall pobl leisio'u barn ac mae'n bendant yn teimlo fel bod pethau'n digwydd.”

“Nid yw hyn yn teimlo fel ymarfer blwch ticio, gyda'n gilydd gallwn wneud rhywbeth cadarnhaol."

Mae'r arolwg yn gofyn i bobl:

Ydyn nhw wedi teimlo'n unig yn ddiweddar?
Faint o ymarfer corff ydyn nhw'n gwneud bob wythnos?
Pa bethau maen nhw'n meddwl fydd yn gwella eu hiechyd a'u lles eu hunain?
Faint maen nhw'n meddwl yw colli apwyntiad meddyg teulu yn costio i ni i gyd

Roedd Carolyn yn rhan o roi'r cwestiynau at ei gilydd. “Rwy’n credu ei bod yn ddigon byr y bydd pobl yn barod i’w wneud, ond mae yna ddigon o gwestiynau i wneud gwahaniaeth.”

Dr Deb Burge-Jones, partner yn Wilkes and Partners yw arweinydd y clwstwr.

Mae'n mynd i'r cyfarfodydd ac yno i roi ei barn ar yr hyn y mae'r cleifion yn ei drafod os ydyn nhw'n gofyn iddi wneud hynny.

Dywedodd: “Rwy’n credu y gall pobl yn aml deimlo’n eithaf heb eu datrys wrth ddatblygu gwasanaethau ac felly mae’r arolwg yn syniad gwych.”

Chwith: Grŵp Ymgysylltu â Chleifion Clwstwr Castell-nedd

“Fel clwstwr, mae'n anhygoel i ni weld y lefel hon o gymhelliant gan y cleifion“

“Mae'r syniadau i gyd yn cael eu gyrru gan y cleifion, sy'n wahanol iawn i mi ei wneud a dyna'r holl bwynt. Dyma eu grŵp nhw.”

Mae'r grŵp ymgysylltu â chleifion yn cael ei redeg mewn partneriaeth â Chyngor Gwasanaeth Gwirfoddol Castell-nedd Port Talbot (CVS), a hwylusodd yr arolwg.

Y dyddiad cau yw Chwefror 14eg, ac mae unrhyw glaf yng Nghlwstwr Castell-nedd yn gymwys i'w wneud.

I gwblhau’r arolwg ar-lein ewch i:

Saesneg: https://surveymonkey.co.uk/r/VVJQ59H

Cymraeg: https://surveymonkey.co.uk/r/RDJVKP3

Mae copïau caled o'r arolwg ym mhob meddygfa sy'n cymryd rhan.