Cyn-filwyr yn ralio at ei gilydd i gefnogi ei gilydd

Mae wedi profi trallod mae gormod o lawer yn methu â goroesi ond yn ffodus mae Sandy Shaw,  cyn-filwr Sandy Shaw wedi gorchfygu ei gythreuliaid personol ac yn awr yn helpu eraill i oresgyn eu trallod eu hunain.

Mae sylfaenydd Clwb y Cyn-filwyr  – grŵp cymorth a hwb cymdeithasol anhwylder straen ôl-drawmatig (PTSD) - wedi sôn am ei siwrnai boenus ei hun yn y gobaith y bydd yn annog eraill yn ardal Bae Abertawe i geisio cymorth drwy fynychu un o ganolfannau galw heibio'r clwb .

Ar hyn o bryd, mae 12 lleoliad, o Abertawe i Gastell-nedd, sy'n cynnig ' lle i fynd ' ac ' unigolyn i siarad â ' i gyn-filwyr a'u teuluoedd pan fydd y cyfnodau anodd hynny'n codi.

Wrth siarad yn sesiwn Clwb y Cyn-filwyr yn Eglwys y Santes Fair, Clydach, sy'n rhedeg bob bore Mawrth rhwng 10am a 12.30 pm, dywedodd Sandy: "Mae PTSD yn dod â sbectrwm enfawr o gyflyrau.

"O fewn hynny, mae gennych ymddygiad hunanddinistriol, maent yn gwario eu holl arian ac mae ganddynt broblemau dyled.

"Dydyn nhw ddim yn edrych ar eu hôl eu hunain, gallen nhw fod yn hunanladdol, gallen nhw fod â phroblemau perthynas, bod yn ymosodol a gallen nhw fod mewn helynt gyda'r heddlu a gallen nhw fod yn ffres allan o'r carchar.

"Mae'n broblem enfawr. Mae cyn-filwyr yn marw ond mae'n gyflwr sy'n cael ei ysgubo i raddau helaeth o dan y carped.

"Nid oes llawer o sylw yn cael ei roi arno gan y Weinyddiaeth Amddiffyn, maent yn ceisio rhoi ychydig o wasanaeth gwefus ond nid yw’r unigolion sydd yn ei chanol hi, yr unigolion sydd yn dioddef, yn ei weld."

Wrth siarad am y profiadau personol sy'n golygu ei fod mewn sefyllfa dda i ddeall yr hyn y mae eraill yn ei brofi, dywedodd: "Dechreuais y clwb hwn oherwydd ar ôl i mi ddod yn ôl o Irac cyrhaeddais bwynt argyfyngol enfawr. Cefais fy hun i mewn i bob math o drafferth gyda thrais a'r heddlu.

"Yna, ar fy nhaith i wella fy hun, fe wnes i gwrdd â dwsinau o ddynion a oedd yn union fel fi, ar goll mewn byd o drawma, ymddygiad hunanladdol ac ymosodol.

"Fe wnes i geisio sawl hunanladdiad yn ôl yn y dydd, felly rwy'n gwybod pa mor dywyll ac anobeithiol y gall y lle hwnnw fod."

Er bod Sandy yn nodi'n gyflym nad yw ef na'i wirfoddolwyr yn meddu ar gymwysterau meddygol, mae ganddynt y ' gymhwyster ' o empathi ac maent yn gallu cynnig cymorth a help ymarferol.

Dywedodd: "Dydyn ni ddim yn esgus am un eiliad i fod yn glinigwyr, rydyn ni'n eu cyfeirio at weithwyr proffesiynol, fel GIG Cymru i Cyn-filwyr.

"Fodd bynnag, gallwn eu helpu gyda materion ymarferol fel eu hawliadau, iawndal a phensiynau rhyfel, unrhyw waith papur gyda'r system fudd-daliadau. Rydym hefyd yn mynd i asesiadau PTSD ac unrhyw wrandawiadau llys gyda nhw.

"Os oes ganddynt PTSD ni fyddant yn gofalu amdanynt eu hunain, ni fyddant yn gwneud cais am bethau y mae ganddynt hawl i'w cael, ac ni fyddant yn gwneud y gwaith papur am na allant ei wynebu.

"Mae rhai o'r ffurflenni'n gofyn, ' beth yw eich trawma cyntaf? ' Dyw dynion ddim eisiau ateb hynny pan nad ydyn nhw hyd yn oed wedi bod i therapi eto. "

Mae Clwb y Cyn-filwyr yn unigryw yn ei ddull o weithredu, gan ei fod yn ariannu ei hun ac yn cael ei redeg yn llwyr gan gyn-filwyr a gwirfoddolwyr

Dywedodd Sandy: "Yn gyffredinol, rwy'n credu fod ein gwlad wedi ein siomi, yn enwedig o gymharu â'n cymrodyr Americanaidd sy'n ymddangos fel pe baent yn cael gwell gofal na ni. Mae'n creu drwgdeimlad gan fod yn rhaid inni ddibynnu ar elusen.

"Rydym yn grŵp hunan-ariannu felly unrhyw roddion sy'n help mawr i ni ac a oes unrhyw wirfoddolwyr sydd â gwybodaeth benodol am y system fudd-daliadau; Byddai hynny'n help mawr i ni. "

Er bod PTSD yw’r canolbwynt yn gwbl briodol, gall cyn-filwyr wynebu amrywiaeth o faterion.

"Ar y dechrau roedd y clwb ar gyfer dynion PTSD ond yna dechreuom edrych ar sut mae dynion milwrol a'u teuluoedd yn wynebu arwahanrwydd, rydym bob amser wedi bod yn agored i bawb," meddai Sandy.

"Rydyn ni'n cael llawer o bobl sy'n betrusgar am eu bod yn y Warchodfa neu'r Fyddin Diriogaethol yn yr hen ddyddiau, neu hyd yn oed yn mynd yn ôl i wasanaeth cenedlaethol, ond does dim ots. Mae croeso iddynt i gyd.

"Does dim rhaid i chi fod wedi gweld 10 mlynedd o wasanaeth - does dim ots pa gapasiti rydych chi wedi gwasanaethu, mae ein haelod hynaf yn 97 ac mae ein hieuengaf yn ei 20au.

"Nid dim ond i ddynion, mae gennym lawer o gyn-filwyr benywaidd hefyd."

Er bod Clwb cyn-filwyr wedi helpu cannoedd o bobl hyd yma, mae Sandy wedi'i hargyhoeddi bod llawer mwy o bobl allan o angen help a chymorth.

Dywedodd: "Gwn fod llawer mwy o gyn-filwyr mas yna y gallem eu helpu. Gwn fod yna bobl sy'n dioddef.

"Mae yna bobl sydd ddim yn gallu mynd at y drws oherwydd trawma. Ac mae yna bobl sydd ddim yn gwybod amdanom ni.

“Fy neges iddyn nhw yw, jest dewch draw. Nid oes gennych ddim i'w golli a phopeth i'w ennill."

Mae cyn-filwr arall, Antony, o Dreforys, wedi bod yn mynychu sesiynau ers y dechrau.

Dywedodd: "Mae llawer o gyn-filwyr, dynion a menywod, yno. Ceisiwn eu cyrraedd drwy dafod leferydd.

"Mae'n helpu fel hyn gan nad ydyn nhw'n teimlo bod yn rhaid iddyn nhw ddod draw. Maent yn dod yn eu hamser eu hun a phryd bynnag y dymunant.

"Rydyn ni'n gweld llawer iawn o bobl sy'n cael problemau iechyd meddwl ar ôl bod mewn pa bynnag  wrthdrawiad y maen nhw wedi bod drwyddo.

"Ac mae'n mynd i waethygu nawr gyda mwy o fechgyn yn dod yn ôl wrth iddynt yn araf dynno yn ôl o’r amrywiol wrthdrawiadau ledled y byd."

I gynnig cymorth neu ddod o hyd i'ch ymweliad â'r ganolfan galw heibio agosaf: www.veterans-club.co.uk